Theo Cục Y tế dự phòng, xuất phát của cúm A/H1N1 là từ lợn, sau đó lây qua chim và lây cho con người. Ca bệnh cúm A/H1N1 đầu tiên xâm nhập vào Việt Nam từ ngày 31/5/2009, sau đó lan rộng trong cả nước. Cũng giống các chủng vi rút cúm khác, cúm A/H1N1 lây nhiễm cao và lan nhanh trong cộng đồng. Loại vi rút này tồn tại khá lâu ngoài môi trường, có thể sống 24 - 48 giờ trên các bề mặt như bàn, ghế, tủ, tay vịn cầu thang; tồn tại trong quần áo từ 8 - 12 giờ và duy trì được 5 phút trong lòng bàn tay... Vi rút này còn có thể sống được đến 4 ngày trong môi trường nước ở nhiệt độ khoảng 22 độ C và sống đến 30 ngày ở nhiệt độ 0 độ C.

Cúm A/H1N1 gây biến chứng nặng ở người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ có thai. Trong ảnh: Kiểm tra sức khoẻ cho bệnh nhân tại Khoa Các bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Theo bác sĩ Ninh Văn Chủ, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh, cúm A/H1N1 lây truyền từ người sang người theo đường hô hấp, qua nước bọt hay dịch tiết mũi họng khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc lây qua tiếp xúc với một số đồ vật có chứa vi rút rồi qua bàn tay đưa lên mắt, mũi, miệng. Người mang vi rút cúm A/H1N1 có khả năng truyền vi rút cho những người xung quanh trong thời gian 1-7 ngày kể từ khi có triệu chứng của bệnh. Bởi vậy, bệnh dễ bùng phát thành dịch lớn, nhất là ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ, bệnh viện. Trong khi các chủng cúm mùa như cúm B, cúm A/H3N2... chỉ tấn công vào các tế bào thuộc phần trên của hệ hô hấp thì cúm A/H1N1 có khả năng tấn công sâu vào tế bào phổi, gây viêm phổi, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Báo cáo của Trung tâm CDC tỉnh cho thấy, năm 2017, trên địa bàn tỉnh có 4.014 trường hợp mắc cúm thì từ đầu năm đến ngày 14/7/2018 đã có tới 3.466 trường hợp. Trong số này không ít trường hợp mắc cúm A/H1N1. Qua giám sát 20 mẫu xét nghiệm tại Trung tâm từ đầu năm đến nay thì có 3 mẫu dương tính với cúm A/H1N1.

Bác sĩ Ninh Văn Chủ cho biết: “Cũng giống như các chủng vi rút cúm khác, sau khi nhiễm cúm A/H1N1, người bệnh thường có biểu hiện lâm sàng giống như khi mắc các chủng cúm mùa: Sốt (thường trên 38 độ C) và ớn lạnh, đau họng, nhức đầu, đau mình và nhức cơ, ho khan, sổ mũi, mệt mỏi và suy nhược, tiêu chảy, nôn mửa. Bệnh cúm mùa nói chung, trong đó có cúm A/H1N1 tiến triển thường lành tính và không cần điều trị cũng có thể khỏi sau một vài ngày đến 1 tuần. Tuy nhiên, người nhiễm cúm A/H1N1 hay vi rút cúm mùa khác cũng có thể gây bội nhiễm, viêm phổi nặng, thậm chí có thể gây suy đa tạng, tử vong ở một số người có bệnh lý mạn tính về tim mạch, hô hấp, cao huyết áp, phổi, thận, rối loạn chuyển hóa, thiếu máu hoặc người bị suy giảm miễn dịch, người già và phụ nữ có thai...”.

Bởi vậy khi có các biểu hiện trên, nên đưa người bệnh đến các cơ sở y tế để khám và được tư vấn điều trị. Hiện nay, xét nghiệm nhanh tại các bệnh viện mới chỉ xác nhận được bệnh nhân có bị nhiễm cúm hay không, nhưng chưa phân biệt được chủng cúm nào. Nhiều năm nay, Trung tâm CDC tỉnh đã làm được xét nghiệm phân biệt các chủng cúm trên mẫu bệnh phẩm, giúp các bệnh viện điều trị một cách hiệu quả cũng như giúp cho công tác phòng bệnh trong cộng đồng được thực hiện nhanh, kịp thời nhất. Ngoài ra, để bệnh không bùng phát thành dịch lớn, mỗi người dân cần chủ động phòng bệnh cho chính bản thân.