Chẩn đoán qua hồng cầu

Chúng ta biết hồng cầu có nhiệm vụ đem đến ô xy và các dưỡng chất quan trọng trong đó có chất đường đến nuôi các cơ quan, nhất là các mạch máu vùng xâu vùng xa. Hồng cầu A1c gắn chất đường nên khi ta đo hồng cầu là  gián tiếp đo lượng đường trong máu. Hồng cầu có đời sống từ hai đến ba tháng do đó khi có hồng cầu A1c là gián tiếp theo dõi đường huyết trong ba tháng trước đây. Số đo này rất chính xác và phản ánh hiệu quả điều trị trong thời gian qua.

Thầy thuốc khuyên nên giữ tỉ lệ hồng cầu A1c ổn định ít nhất là dưới 7% và theo dõi mỗi 3 đến 6 tháng một lần để kiểm tra mức độ ổn định đường huyết và gia giảm thuốc men. Hơn nữa, khi xét nghiệm, không cần nhịn đói và có thể lưu trữ nhiều giờ sau.

Khuynh hướng dùng insulin

Khuynh hướng mới sử dụng insulin tương đối sớm không chỉ cho tiểu đường loại một mà còn cho tiểu đường loại hai mới phát hiện có đường huyết trên 2,5 gam hay hồng cầu A1c trên 10%. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng dùng insulin sớm có lợi cho việc ổn định đường huyết, phục hồi tế bào beta tụy trạng và ngăn ngừa các biến chứng do đường huyết tăng.

Theo sinh lý bệnh, khi đường huyết tăng cao sẽ gây tổn thương mắt, thận, thần kinh, mạch vành và não. Tăng đường huyết kéo dài gây tổn thương tế bào beta tụy trạng vĩnh viễn. Ngược lại, nếu kiểm soát tốt đường huyết, tế bào beta có thể phục hồi dần, ngăn chặn độc tính của đường đối với tế bào beta.

Dùng insulin giúp tế bào beta được nghỉ ngơi và dễ phục hồi hơn. (Ảnh minh họa)

Dùng insulin giúp tế bào beta được nghỉ ngơi và dễ phục hồi hơn. Hiện nay có nhiều loại insulin như loại tác dụng ngắn trước bữa ăn kết hợp tác dụng dài trước khi ngủ. Loại insulin hít hay dán rất thuận tiện.

Ngày nay, các chuyên gia chủ trương dùng insulin ngay từ đầu khi mới chẩn đoán tiểu đường có đường huyết tăng cao lúc đói trên 2,5 gam hay hồng cầu A1c tăng cao trên 10%. Ngoài ra insulin còn dùng trong các sang chấn nặng hay đang mang thai.

Phương pháp cấy tế bào gốc

Trên đây là các phương pháp điều trị tuy mới nhưng vẫn là các phương pháp truyền thống, không thể điều trị dứt điểm bệnh tiểu đường vì không thể tái sinh tế bào beta tụy trạng. Phương pháp đầy triển vọng hiện nay là cấy ghép tế bào gốc.

Với phương pháp này, tế bào gốc đa năng được đưa vào cơ thể biệt hóa thành các tế bào beta mới, khôi phục chức năng tuyến tụy khiến đường huyết được kiểm soát như trong cơ thể bình thường. Không những vậy, tế bào gốc đa năng còn tái tạo các mô của nhiều cơ quan khác nhau như mạch máu, gan thận nhằm phòng ngừa và điều trị các biến chứng của tiểu đường như xơ vữa động mạch, bệnh lý tim mạch, bệnh lý gan thận, võng mạc.

Ngoài ra còn một ưu điểm nổi bật nữa là không sợ phản ứng phụ hay phản ứng thải ghép, không phải uống thuốc chống thải ghép suốt đời như ghép tụy tạng, ghép thận.

Bạn cần biết

Khái niệm tiền – tiểu đường hay rối loạn đường huyết cũng được y tế thế giới nêu ra nhằm nhấn mạnh vai trò tầm soát tiểu đường sớm. Mức độ rối loạn đường huyết thường là nguyên nhân đưa đến tiểu đường thực thụ sau này.

Hơn nữa, người ta nhận thấy trong giai đoạn tiền – tiểu đường, chất đường dù tăng nhẹ cũng ngấm ngầm tác hại đến các cơ quan tim mạch, thận, đáy mắt và các mạch máu vùng sâu vùng xa.

Tiêu chuẩn phân loại tiền – tiểu đường là A1c từ 5,7 đến 6,4% tương đương 100 – 126 mg mỗi lít máu.

Tiêu chuẩn chẩn đoán tiểu đường là khi A1c > 6,5% tương đương 126 mg mỗi lít máu.