Chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt sẽ kiểm soát được bệnh

Thống kê cho thấy tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ đang gia tăng nhanh chóng ở các nước đang phát triển, vì sao có hiện tượng này, thưa ông?

Ông Anil Kapur GĐ quỹ WDF

Điều này đặc biệt quan trọng và liên quan trong trường hợp có sự chuyển đổi kinh tế nhanh chóng và người dân vừa thoát khỏi nghèo đói. Trong tình huống mà những phụ nữ mang thai bị suy dinh dưỡng bào thai, sinh con nhẹ cân thì những đứa trẻ này đã được lập trình sẵn về khả năng tiết insulin thấp hơn bình thường. Khi những đứa trẻ này lớn lên, cuộc sống tốt hơn, được ăn nhiều thức ăn hơn, vận động thể chất ít hơn thì có nguy cơ bị phát triển bệnh ĐTĐ cũng do tuyến tụy nhỏ hơn không thể sản xuất đủ insulin đáp ứng cho lối sống mới của họ. Trong trường hợp những người phụ nữ mang thai có nhu cầu insulin cao hơn bình thường và có thể bị mắc ĐTĐ thai kỳ. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, ngoài việc có thể sẩy thai hoặc sinh non, bản thân người phụ nữ đó có thể bị mắc bệnh ĐTĐ trong tương lai và con cái của họ sinh ra cũng vậy. Vì vậy người có sức khỏe yếu và dinh dưỡng của người mẹ trong quá trình mang thai cùng với quá trình phát triển kinh tế, đô thị hóa và thay đổi lối sống góp phần nâng cao tỷ lệ bệnh ĐTĐ ở các nước đang phát triển.

Theo số liệu phát hành bởi Hội liên hiệp ĐTĐ thế giới (IDF), hiện nay 8,3% dân số đang mắc bệnh ĐTĐ và 6,4%  là  tiền ĐTĐ. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 6% số bệnh nhân đạt được mục tiêu điều trị. Tại sao tỷ lệ này lại thấp như vậy, thưa ông?

Nếu bạn bắt đầu với 100 trường hợp chỉ có 50 được chẩn đoán và chỉ có một nửa trong số đó (25 trường hợp) được điều trị, và chỉ có một nửa số người được chăm sóc đúng và chỉ có một nửa tức là 6,25% người có được kết quả mong muốn trong việc kiểm soát tốt và không có biến chứng của bệnh ĐTĐ. Đây là nguyên tắc của một nửa.

Theo ông, mô hình quản lý bệnh ĐTĐ và điều trị như thế nào là hiệu quả?

Là một nước đang phát triển, Việt Nam đang phải đối mặt với rất nhiều khó khăn trong việc điều trị và quản lý bệnh ĐTĐ. Theo ý kiến của ông, Việt Nam cần làm gì để ngăn chặn đại dịch này?

Quan trọng nhất là làm cho mọi người nhận thức được nguy cơ mắc bệnh ĐTĐ; các triệu chứng của nó là gì? tại sao công tác sàng lọc bệnh lại quan trọng? đi đâu để chẩn đoán phát hiện sớm và điều trị bệnh ĐTĐ?

Nâng cao nhận thức của cộng đồng về lối sống lành mạnh và nâng cao sức khỏe và giáo dục sức khỏe.

Đảm bảo việc ban hành các chính sách để tạo ra một môi trường mà mọi người có thể được khuyến khích sống lành mạnh. Tạo ra một môi trường hỗ trợ trong các trường học, nơi làm việc… để phòng chống ĐTĐ.

Đảm bảo các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu đúng chức năng và cung cấp hiệu quả chăm sóc và theo dõi bệnh.

Phải hỗ trợ tài chính cho giáo dục phòng ngừa, chăm sóc chứ không chỉ đơn thuần tập trung vào các phương pháp điều trị phức tạp và nằm bệnh viện đắt tiền.

Đảm bảo thuốc chất lượng tốt, có hiệu quả và có sẵn tại các cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu và nhân viên chăm sóc sức khỏe được đào tạo tốt.

Có sự tham gia của cộng đồng để tạo ra sáng kiến khu phố lành mạnh liên quan đến chăm sóc bệnh nhân. Trong đó, các hoạt động cần được các tổ chức giám sát và hoạt động như là một nguồn hỗ trợ và nâng cao kiến thức cho các bệnh nhân mới được chẩn đoán mắc ĐTĐ.

WDF có kế hoạch gì để hỗ trợ Việt Nam trong việc ngăn chặn dịch bệnh này? Và nếu có, chúng là gì, thưa ông?

Trước đây WDF đã hỗ trợ một vài dự án cho Bệnh viện Nội tiết Trung ương để thiết lập các trạm y tế và đào tạo bác sĩ và y tá ở Việt Nam. Hiện nay có một dự án khác giải quyết vấn đề đào tạo cho phòng chống các vấn đề về bàn chân ở bệnh nhân ĐTĐ.

Xin trân trọng cảm ơn ông!