Điều gì xảy ra với bạn trong cơn đột quỵ?

Mỗi năm có gần 140.000 người Mỹ chết do đột quỵ, đây là một trong năm nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở nước này. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế, làm giảm khả năng vận động ở người trên 65 tuổi. Còn được gọi là tai biến mạch não, đột quỵ xảy ra khi máu và oxy không tới được não, có thể gây ra những tác động tức thời phụ thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng.

Theo Hội Đột quỵ Mỹ, có hai loại đột quỵ chính. Đột quỵ nhồi máu não được định nghĩa là "tắc nghẽn lưu thông máu tới não", và một loại đột quỵ do chảy máu trong hoặc xung quanh não được gọi là “đột quỵ chảy máu não”.

Trong hai loại thì đột quỵ do nhồi máu não hay gặp hơn, chiếm khoảng 87% số trường hợp đột quỵ. Nó xảy ra do những mảng mỡ cứng tích tụ trong động mạch bị vỡ ra tạo thành cục máu đông. Thông thường, cục máu đông sẽ bị kẹt trong động mạch nối với não, ngăn không cho máu lưu thông.

Mặt khác, trong đột quỵ chảy máu não ít gặp hơn, mạch máu tự vỡ ra. Mạch máu có thể nằm sâu bên trong não hoặc trên bề mặt não. Vỡ mạch có thể gây ra sưng và chảy máu xung quanh sọ cũng như hưu hại các tế bào và mô xung quanh.

Khi đột quỵ xảy ra, người đó sẽ hiển thị một hoặc nhiều dấu hiệu đáng chú ý như nói ngọng bất thường. Một dấu hiệu khác là tê và yếu ở một bên mặt hoặc một bên người. Ví dụ, một bên mắt hoặc một bên miệng có thể bị trễ xuống. Người bệnh cũng có thể không cử động được một bên tay hoặc chân. Các triệu chứng khác bao gồm lẫn đột ngột, mờ mắt, mất thăng bằng, mất phối hợp động tác, và đau đầu nghiêm trọng.

Điều khó nhất là nhận ra các triệu chứng của đột quỵ. Nếu thấy bất kỳ triệu chứng nào, nên gọi cấp cứu ngay lập tức, vì thời gian là yếu tố sống còn đối với điều trị đột quỵ nên mọi người phải phản ứng nhanh chóng.

Viện Sức khoẻ Quốc gia Mỹ (NIH) liệt kê rất nhiều yếu tố nguy cơ đột quỵ như cao huyết áp, tiểu đường và bệnh tim. Uống rượu, sử dụng cocaine, thiếu hoạt động thể lực, hút thuốc lá, và chế độ ăn uống không lành mạnh được xem là một số trong những yếu tố dễ kiểm soát hơn. Những người có người thân bị đột quỵ cũng có nguy cơ cao.

Dựa trên tuổi, giới tính và chủng tộc, một số nhóm đối tượng dễ bị đột quỵ hơn. Ở độ tuổi trẻ hơn, nam giới dễ bị đột quỵ hơn phụ nữ. Tuy nhiên, phụ nữ dễ tử vong do đột quỵ hơn. Đột quỵ cũng hay gặp hơn ở người Mỹ gốc Phi, thổ dân Alaska và người Mỹ da đỏ so với người da trắng, người Mỹ gốc Tây Bồ hoặc người Mỹ gốc Á.