Khám sức khỏe tiền hôn nhân để nâng cao chất lượng dân số

Khám chữa bệnh cho trẻ bị mắc bệnh tan máu bẩm sinh tại Bệnh viện Sản nhi

Mặc dù chưa có nghiên cứu toàn diện về dị tật bẩm sinh ở Việt Nam nhưng qua các nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ dị tật bẩm sinh ở Việt Nam chiếm khoảng 1,5 – 2% dân số. Với ước tính này, hàng năm cả nước có khoảng 22.000 - 30.000 trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh. Trong số các dị tật, có các bệnh phổ biến như Down, hội chứng Ewards, dị tật ống thần kinh, suy giáp bẩm sinh, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, tan máu bẩm sinh (Thalassemia) thể nặng thiếu men G6PD và các bệnh lý di truyền khác.
Tại Việt Nam, khám sức khỏe tiền hôn nhân là việc làm hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện nhưng có ý nghĩa quan trọng, giúp đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe của những cặp đôi sắp kết hôn, phát hiện những vấn đề bất thường về sức khỏe của bản thân và tầm soát toàn diện chức năng cơ quan trong cơ thể như hệ tuần hoàn, tuyến giáp, thận,...; đồng thời, phát hiện các bệnh tiềm ẩn để hạn chế rủi ro cho con cái trong tương lai. 
Bác sĩ Diệp Minh Quang, Phụ trách đơn nguyên Di truyền học - Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh cho biết: “Việc khám sức khỏe tiền hôn nhân sẽ đem lại rất nhiều lợi ích, hạn chế được tỷ lệ mắc các bệnh di truyền, nhất là dị tật bẩm sinh hay bệnh tật của con cái có thể là do di truyền từ cha mẹ như bệnh tan máu bẩm sinh (Thalassemia) là bệnh bị thiếu máu nặng cần phải điều trị truyền máu định kỳ, nếu không được điều trị đầy đủ thì bệnh sẽ gây nhiều biến chứng như biến dạng xương mặt, sạm da, gan lách to, suy tim,… gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống và tuổi thọ thấp, chi phí khám chữa bệnh cũng là gánh nặng cho gia đình. Ngoài ra, khám sức khỏe tiền hôn nhân còn giúp cả nam và nữ phát hiện cũng như điều trị kịp thời các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà, thậm chí HIV/AIDS,..; đánh giá khả năng sinh sản, hỗ trợ điều trị các bệnh lý có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản, gây vô sinh, hiếm muộn và được tư vấn phương pháp kế hoạch hóa gia đình, kiểm soát mang thai, tránh mang thai ngoài ý muốn và phá thai; Khám sức khỏe tiền hôn nhân còn giúp chúng ta phòng, tránh và phát hiện các bệnh lý về tim mạch, gan thận,…”

Bác sỹ Bệnh viện Sản nhi tư vấn tiền hôn nhân cho những cặp vợ chồng trẻ

Nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng thực hành về sức khỏe sinh sản, giảm thiểu nguy cơ trẻ sinh ra bị dị dạng, dị tật bẩm sinh; từ năm 2011, Chi cục Dân số-KHHGĐ đã triển khai mô hình “Tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” trên địa bàn tỉnh với hàng trăm câu lạc bộ và hàng nghìn thành viên tham gia, đã tư vấn cho hàng triệu lượt người. Đây thực sự trở thành cầu nối giúp các bạn trẻ có điều kiện giao lưu, trao đổi, tư vấn về những vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản, KHHGĐ. Cùng với đó, những năm qua, Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương liên quan tổ chức nhiều hoạt động thiết thực trong việc nâng cao kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe sinh sản (CSSKSS) cho vị thành niên và thanh niên, giúp các em tiếp cận với các dịch vụ CSSKSS thuận lợi như thành lập các câu lạc bộ (CLB) “Tiền hôn nhân”, tư vấn trực tiếp; cung cấp các kiến thức về CSSKSS, luật pháp liên quan đến hôn nhân, gia đình, bình đẳng giới và kỹ năng sống; nói chuyện chuyên đề tại CLB, trường học; phối hợp với trung tâm y tế, trạm y tế tổ chức khám sức khỏe miễn phí trước khi kết hôn cho nam, nữ thanh niên tại các xã triển khai mô hình,… Thông qua các hoạt động này đã giúp cho tuổi trẻ có suy nghĩ đúng và hình thành các mối quan hệ lành mạnh, trong sáng về tình bạn, tình yêu, chuẩn bị kiến thức, tâm lý cho cuộc sống vợ chồng và hôn nhân gia đình. Đồng thời, phát hiện, phòng ngừa và hướng dẫn vị thành niên và thanh niên điều trị các bệnh lý có nguy cơ sinh con bị bệnh, tật bẩm sinh trước khi kết hôn, góp phần đảm bảo nâng cao chất lượng cuộc sống.