Bão lụt và các thay đổi bất thường về thời tiết là những điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển do đó dễ dẫn đến tình trạng ô nhiễm thực phẩm.

Liên quan đến mưa bão, bão lũ, các bệnh lây truyền qua thực phẩm thường gặp như: Vibrio cholerae bệnh tả, Salmonella gây thương hàn, Shigella gây lỵ trực trùng, Bacillus anthracis gây bệnh than, bệnh tiêu chảy do virus (rotavirus, enterovirus...), viêm gan A, E...

Trong điều kiện mưa bão, việc đảm bảo an toàn thực phẩm có nhiều hạn chế do ách tắc trong vận chuyển; Lương thực, thực phẩm gặp thời tiết mưa ẩm dễ bị ôi, thiu, mốc, hỏng, sinh độc tố có thể gây ngộ độc thực phẩm; Nguồn nước có thể bị ô nhiễm nặng dẫn đến ô nhiễm thực phẩm và nước uống dùng để chế biến thức ăn.

Vì thế, để đảm bảo an toàn thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân cần thực hiện 5 nguyên tắc sau:

Giữ gìn vệ sinh tốt

- Rửa tay bằng xà phòng hoặc chất tẩy rửa với nước sạch. Theo đó, trước khi tiếp xúc với thực phẩm; Trước và trong quá trình chế biến thực phẩm; sau mỗi lần đi vệ sinh. Việc rửa tay bằng xà phòng trước khi bắt đầu chuẩn bị thức ăn, sau khi chạm vào thức ăn sống, sau khi đi vệ sinh, sau khi chạm vào vật nuôi và thùng rác sẽ giúp ngăn chặn vi khuẩn lây lan trong nhà bếp và thực phẩm.

- Vệ sinh toàn bộ bề mặt và dụng cụ chế biến thực phẩm bằng nước sạch và chất tẩy rửa sau mỗi lần chế biên.

- Giữ gìn sạch sẽ khu vực bếp và thực phẩm phòng tránh côn trùng, sâu bọ và các động vật khác xâm nhập.

Để riêng thực phẩm sống và thực phẩm chín

- Không để lẫn thịt lợn, thịt gia súc, gia cầm và hải sản tươi sống với các thực phẩm khác.

- Sử dụng riêng các dụng cụ và thiết bị nấu nướng như dao, thớt để chế biến thực phẩm sống.

- Bảo quản thực phẩm trong các dụng cụ có nắp đậy để tránh ô nhiễm giữa thực phẩm sống.

- Bảo quản thực phẩm trong các dụng cụ có nắp đậy để tránh ô nhiễm giữa thực phẩm sống và thực phẩm chín.

Đun nấu kỹ

- Đun, nấu kỹ thực phẩm, đặc biệt là các loại thịt, trứng và hải sản

- Đun sôi thực phẩm và đảm bảo thực phẩm luôn được nấu kỹ.

- Đun kỹ lại thực phẩm chín và chỉ đun lại một lần.

Giữ thực phẩm ở nhiệt độ an toàn

- Tránh vùng nhiệt độ không đảm bảo an toàn: từ 5 đến 60 độ C

- Làm lạnh ngay và bảo quản ở tủ lạnh tất cả các thực phẩm đã nấu chín và thực phẩm dễ bị ôi thiu, hư hỏng khi không sử dụng ngay.

- Giữ phẩm đã nấu chín ở nhiệt độ  >60 độ C trước khi ăn.

Sử dụng nước và nguyên liệu an toàn

- Sử dụng nước sạch trong chế biến thực phẩm.

- Lựa chọn thực phẩm tươi từ nguồn tin cậy, an toàn.

- Rửa sạch rau và hoa quả, đặc biệt với các loại rau quả ăn sống.

- Không sử dụng thực phẩm đã quá hạn sử dụng, đồ hộp bị phồng, méo.

Ngoài ra, trong đặc thù mùa mưa bão, bão lụt, người dân cần thực hiện tổng vệ sinh các công trình nhà ở và công cộng (nhà bếp, giếng nước...); đảm bảo xử lý, khử trùng nguồn nước trước khi sử dụng, nhất là nước trong ăn uống.

Tuyệt đối không sử dụng thực phẩm đã ôi thiu, mốc hỏng; không sử dụng gia súc, gia cầm chết do ngập nước, do ngộ độc hoặc chết không rõ nguyên nhân để chế biến làm thực phẩm.

Trong chế độ ăn hàng ngày, nhằm tăng cường dinh dưỡng, sức đề kháng cũng nên bổ sung thức ăn tươi, giàu vitamin, luôn tuân thủ ăn chín, uống chín để phòng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.