Ông Đặng Quang Tấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Y tế cho biết ngày 23/7 Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố đậu mùa khỉ là tình trạng y tế khẩn cấp. Thế giới đã ghi nhận gần 16.000 trường hợp mắc tại 74 quốc gia, tử vong 5 trường hợp (tỷ lệ tử vong trên số mắc khoảng 1/3.000). Tuy nhiên, thời gian gần đây ghi nhận số ca bệnh tăng lên, đặc biệt tại một số quốc gia châu Âu. 

Theo WHO và CDC Hoa Kỳ tác nhân gây bệnh là virus, đường lây qua tiếp xúc, giọt bắn. Vài tháng trước, virus này vẫn được đánh giá khó lây từ người sang người, nhưng gần đây có vẻ lây truyền dễ hơn. Vì vậy, ông Tấn cho rằng Việt Nam không được mất cảnh giác, cần cập nhật thường xuyên diễn biến của tình hình dịch bệnh. 

Ông Đặng Quang Tấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Y tế).

"Chúng ta còn nhớ với dịch Covid-19 ngay từ thời điểm đầu năm 2020 các chuyên gia nhận định bệnh không lây truyền từ người sang người, một thời gian sau là khó lây truyền từ người sang người rồi lây truyền hạn chế, sau đó bệnh đã thành đại dịch lây lan toàn thế giới", ông Tấn nhấn mạnh.

Về dịch tễ, theo WHO cơ bản người mắc bệnh là nam giới chiếm 98%, trong đó đối tượng nam quan hệ tình dục đồng giới tương đối cao. 

Tại Việt Nam chưa ghi nhận trường hợp mắc. Nhưng một số quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Singapore, New Zealand, Australia, Đài Loan đã ghi nhận ca bệnh. 2 ca mắc tại Hàn Quốc đều là người từ vùng dịch về, chưa ghi nhận ca bệnh trong nước. Nguy cơ bệnh xâm nhập vào Việt Nam rất cao. 

Làm gì để phòng bệnh đậu mùa khỉ?

Phát biểu tại cuộc họp khẩn chiều 24/7, Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đề nghị tăng cường giám sát phát hiện bệnh tại tất cả các cửa khẩu, đồng thời giám sát trong cộng đồng thông qua hệ thống khám chữa bệnh. Các Vụ, Cục các đơn vị cần nhanh chóng hoàn thiện các hướng dẫn chuyên môn về giám sát, điều trị, phòng chống lây nhiễm đặc biệt cho nhân viên y tế. Bên cạnh đó, cần xây dựng các kịch bản đối phó.

Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Liên Hương (Ảnh: Trần Minh).

"Hiện Việt Nam đang ở nhóm 1 theo phân loại của WHO là chưa có ca bệnh, vậy ứng phó khi vào nhóm 2,3,4 thì như thế nào?. Khi đã có kịch bản, chúng ta có thể xử lý nhanh và sẵn sàng ứng phó, không bị đồng", Thứ trưởng nói.

Cục Y tế Dự phòng làm đầu mối hàng tuần họp với các đơn vị để cập nhật tình hình dịch thống nhất các biện pháp triển khai trong thời gian sớm nhất.  Đồng thời, cần có công điện gửi ngay cho các tỉnh thành phố, bộ ngành liên quan để cùng phối hợp thực hiện.

Thứ trưởng cũng đề xuất WHO, CDC Hoa Kỳ hỗ trợ một lượng vaccine nhất định để có thể tiêm cho nhóm nguy cơ cao, đặc biệt trong trường hợp xuất hiện tại Việt Nam.

Để phòng chống bệnh đậu mùa khỉ ở nước ta, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp sau:

- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.

- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.

- Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.

- Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.

- Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa vi rút đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.

- Đảm bảo an toàn thực phẩm, thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.