Làm thế nào để biết sớm nguy cơ ung thư da?

Nốt ruồi – Dấu hiệu chính của ung thư da?

Nghiên cứu trước đây đã gợi ý rằng tổng số nốt ruồi và nốt ruồi không điển hình có liên quan với nguy cơ cao của bệnh. Nhưng mối liên quan giữa kiểu nốt ruồi với độ dày khối u và tiên lượng bệnh ung thư rất phức tạp.

Mới đây, các nhà khoa học tại Trường Y tế công cộng T.H Chan Harvard đã chỉ ra rằng các bác sĩ không thể dựa vào nốt ruồi như là dấu hiệu cảnh báo duy nhất cho căn bệnh này bởi có tới 2/3 số bệnh nhân u hắc tố có chưa đến 20 nốt ruồi trên người. Ngoài ra, rất ít bệnh nhân được phát hiện có nốt ruồi “nguy hiểm”. Và gần 3/4 không có nốt ruồi bất thường.

Nghiên cứu mới đây thấy rằng đa số các bệnh nhân u hắc tố (hình dưới kính hiển vi) có chưa đến 20 nốt ruồi trên người và không có nốt ruồi nào có vẻ bất thường hay nguy hiểm

TS Alan Geller, chủ nhiệm nghiên cứu, cho biết mọi người vẫn quan niệm rằng số lượng và loại nốt ruồi trên cơ thể của một người có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh. Nhưng phát hiện của nhóm cho thấy mối quan hệ giữa những yếu tố này rất phức tạp.

Các nhà nghiên cứu đã xem xét mối liên quan giữa tổng số nốt ruồi và nốt ruồi “không điển hình” với sự phát triển của u hắc tố bằng cách khám cho 566 bệnh nhân bị u hắc tố - và đa số bệnh nhân trong số này (66,4%) có tổng cộng từ 0 -\ 20 nốt ruồi trên người.

Đồng thời, 73,3% (415 bệnh nhân) không có nốt ruồi bất thường.

Ở những bệnh nhân dưới 60 tuổi, việc có trên 50 nốt ruồi thực tế lại làm giảm nguy cơ phát triển u hắc tố dày - một thể bệnh tiến triển muộn hơn.

U hắc tố được chia giai đoạn theo độ dày của nó ở da.

Nói chung, các khối u dày dưới 1mm ít có khả năng di căn

Nhưng khi u hắc tố trở nên dày hơn thì nguy cơ di căn sẽ lớn hơn, theo Hiệp hội ung thư Mỹ.

Nhóm nghiên cứu cũng thấy ở những bệnh nhân dưới 60 tuổi, có trên 5 nốt ruồi không điển hình - so với không có – cũng bị tăng nguy cơ u hắc tố.

Nghiên cứu trước đây thấy rằng những người có trên 7 nốt ruồi ở tay phải nhiều khả năng sẽ có trên 50 nốt ruồi ở khắp cơ thể gấp 9 lần.

Có tới 60% sự mẫn cảm với nốt ruồi là do di truyền. Nhưng chưa đến một nửa số u hắc tố phát triển từ những nốt ruồi đang có. Chúng có thể phát triển ở bất cứ nơi nào trên cơ thể và hay thấy nhất trên thân mình ở nam giới và chân ở phụ nữ.

Bác sĩ và bệnh nhân không nên căn cứ vào tổng số nốt ruồi như một lý do duy nhất để kiểm tra da hoặc xác định nguy cơ của bệnh nhân

U hắc tố chỉ chiếm 1% tổng số trường hợp ung thư da, nhưng cho đến nay đây là thể bệnh chết người nhất.

Hội Ung thư Mỹ ước tính bệnh sẽ được chẩn đoán ở 76.380 người trong năm nay, trong khi sẽ có khoảng 10.130 người tử vong do bệnh u. Tại Anh, u hắc tố ác tính là ung thư phổ biến thứ năm, khiến hơn 2.000 người chết mỗi năm.

Nghiên cứu được đăng trên tạp chí JAMA Dermatology.

Cần thường xuyên kiểm tra các dấu hiệu khác nhau

Nghiên cứu trên các bác sĩ không nên chỉ tập trung vào các nốt ruồi như là một dấu hiệu của u hắc tố, nhưng điều hết sức quan trọng đối với những người có nốt ruồi là phải thường xuyên kiểm tra các dấu hiệu của bệnh.

U hắc tố có thể xuất hiện bất cứ nơi nào trên cơ thể, nhưng hay gặp nhất ở lưng, chân, cánh tay và mặt, và thậm chí cả bên dưới móng tay. Mặc dù ít gặp, song bệnh thường di căn đến các cơ quan khác và dễ gây chết người.

Các chuyên gia đều nhất trí rằng sự thay đổi ở nốt ruồi hoặc chấm đen vẫn là một chỉ báo quan trọng của u hắc tố, và nếu chúng xuất hiện thì cần đi khám ngay. Những thay đổi phổ biến bao gồm nốt ruồi hoặc chấm đen to lên, thay đổi hình dạng, màu sắc, chảy máu hoặc đóng vảy, ngứa hoặc đau.

Dấu hiệu hay gặp nhất là sự xuất hiện của một nốt ruồi hay chấm đen mới hoặc thay đổi ở nốt ruồi hiện có. Những dấu hiệu cần tìm là:

- To lên

- Thay đổi hình dạng

- Thay đổi màu sắc

- Chảy máu hoặc đóng vảy

- Ngứa hoặc đau

Một cách hữu ích để biết sự khác biệt giữa nốt ruồi hoặc chấm đen bình thường và u hắc tố là danh sách kiểm tra “ABCDE” dưới đây:

-Không cân đối (Asymmetrical) - u hắc tố có hai nửa rất khác nhau và hình dạng không đều.

-Ranh giới (Border) - u hắc tố có ranh giới không đều.

-Màu sắc (Colour) - u hắc tố sẽ là phối hợp của hai hay nhiều màu sắc

-Đường kính (Diameter ) - u hắc tố thường có đường kính lớn hơn 6mm.

-To ra hoặc cao lên (Enlargement, Elevation) - một nốt ruồi thay đổi kích thước theo thời gian nhiều khả năng là u hắc tố

Ngoài sự thay đổi của nốt ruồi hoặc chấm đen trên da, có một số yếu tố nguy cơ khác của u hắc tố, bao gồm:

-Tiếp xúc với tia cực tím

-Tiền sử sử gia đình bị u hắc tố

-Tiền sử cá nhân bị u hắc tố hoặc ung thư da khác

- Có hệ thống miễn dịch suy yếu