Người cao tuổi thận trọng khi dùng thuốc

Đáng nói là theo kết quả khảo sát đáng tin cậy, 1/5 trong số đó thậm chí đang dùng vài thứ thuốc không cần thiết, nghĩa là không hiệu quả gì trừ… phản ứng phụ!

Đó là chưa kể đến thuốc không cần toa dù vẫn là thuốc, rồi thực phẩm chức năng với đủ cách quảng cáo êm tai, đường mật. Hậu quả khó tránh chính là phản ứng tương tác khi nhiều loại thuốc gặp nhau trong cơ thể vừa già yếu vừa nhạy cảm của người già.

Theo báo cáo của hãng bảo hiểm y tế AOK (CHLB Đức), chỉ 20% người cao tuổi đang dùng thuốc có hiểu biết ít nhiều về phản ứng tương tác bất lợi của thuốc, 50% thậm chí mang định kiến càng nhiều thuốc càng tốt. Số người hiểu “thuốc là dao hai lưỡi bén ngọt” chắc chắn thấp hơn rất nhiều ở nước ta, khi mà ngay cả nhiều người còn trẻ hoặc có kiến thức cao cũng ít quan tâm đến chuyện uống thuốc sao cho đúng, trong lúc thầy thuốc thì quá ít thời gian để giải thích vì bệnh viện quá tải, nhà thuốc thì chỉ muốn làm công việc bán thuốc, bất kể thuốc gì!

Ảnh minh họa

Vấn đề vẫn chưa dừng lại ở đó, bởi người ta đã khảo sát được rằng 87% người cao tuổi dùng thuốc lâu dài, ít nhất cả năm, theo kiểu cứ thế mà dùng theo toa có sẵn. Đấy là “miếng mồi ngon” của tình trạng ngộ độc thuốc, nhất là khi tối thiểu 3/4 thuốc của họ là hóa chất tổng hợp nên bao giờ cũng đi kèm với độc tính do tích lũy. Tình trạng này chắc chắn sẽ ngày càng nghiêm trọng do nhiều người ít chịu kiểm tra sức khỏe khi còn trẻ.

Đã vậy, chức năng giải độc của lá gan, trái thận, khung ruột ở người cao tuổi không thể nào vẹn toàn như lúc xuân xanh. Nói cách khác, cho dù uống ít thuốc thì phản ứng phụ của thuốc vẫn dễ tác oai tác quái ở người già, nói gì đến chuyện mỗi ngày tiêu thụ cả chục thứ thuốc!

Còn nữa, 25% người cao tuổi dễ quên uống vài loại thuốc, 10% có thói quen tự bỏ vài loại thuốc nào đó khi cảm thấy khỏe khoắn, 40% tự ý tăng thuốc vào những ngày mệt mỏi. Kẹt chính là ở chỗ bệnh nhân thường bỏ loại thuốc cần thiết nhưng mạnh miệng với thuốc nhiều phản ứng phụ. Không lạ gì nếu chi phí để điều trị bệnh do phản ứng phụ của thuốc ở người cao tuổi cao gấp 3 lần kinh phí dùng để mua thuốc!

Chính vì thế, việc dùng thuốc ở người cao tuổi phải được thân nhân thường xuyên kiểm soát. Việc tái khám là rất cần thiết để thầy thuốc qua đó điều chỉnh toa thuốc cũng như kiểm soát tình trạng ngộ độc thuốc, nếu may mắn tìm được thầy thuốc khám bệnh không theo kiểu sao y toa cũ mà biện chứng luận trị, đối chứng lập phương.

Thuốc nào dùng sai cũng có thể thành thuốc độc. Đọc kỹ, nghe thật kỹ hướng dẫn khi dùng thuốc là lời khuyên không sai. Với người cao tuổi, thậm chí còn phải cẩn trọng gấp đôi, gấp ba lần.