Những điều cha mẹ cần biết về viêm họng do liên cầu khuẩn ở trẻ nhỏ

Viêm họng do liên cầu khuẩn là bệnh thường gặp ở trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 15. Ảnh: Medlineplus.

Viêm họng do liên cầu khuẩn, hay còn gọi là viêm họng cấp, là bệnh lý đường hô hấp thường gặp do liên cầu khuẩn nhóm A gây ra. Bệnh này thường thấy nhất ở trẻ em từ 5 đến 15 tuổi. Các triệu chứng có thể xảy ra bao gồm đau họng, sốt, nhức đầu, buồn nôn và nôn. Vi khuẩn này lây lan qua nước bọt và dịch tiết mũi khi tiếp xúc giữa người với người.

Theo Verywell Health, viêm họng do liên cầu khuẩn ở trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi dưới 3 tuổi là rất hiếm. Những em bé được chẩn đoán bị viêm họng thường có các triệu chứng nhẹ, có thể bao gồm sốt, bứt rứt, không thích bú.

Trẻ sơ sinh có bị viêm họng do liên cầu khuẩn không?

Câu trả lời là có nhưng rất hiếm. Ngay cả khi trẻ sơ sinh bị viêm họng do liên cầu khuẩn, các triệu chứng thường nhẹ và không cần điều trị. Tuy nhiên, trẻ em trên 3 tuổi có nhiều khả năng bị bệnh viêm họng và có nguy cơ gặp các biến chứng cao hơn.

Viêm họng thường gặp nhất ở trẻ em từ 5 đến 15. Mỗi năm, khoảng 11 triệu lượt trẻ từ 3 đến 18 tuổi đến các trung tâm chăm sóc cấp cứu vì đau họng. Viêm họng do liên cầu khuẩn chiếm khoảng 15-30% các trường hợp đó. Viêm họng có xu hướng phổ biến hơn vào những tháng lạnh nhất trong năm.

Sốt cao là một trong những triệu chứng khi trẻ bị viêm họng do liên cầu khuẩn. Ảnh: Medicalwesthospital.

Triệu chứng trẻ nhiễm liên cầu khuẩn

Trẻ em trên 3 tuổi rất dễ gặp phải các triệu chứng viêm họng do liên cầu khuẩn. Dấu hiệu của bệnh viêm họng liên cầu khuẩn thường xuất hiện khoảng 2-5 ngày sau khi tiếp xúc. Các dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm họng ở trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học bao gồm:

- Đau họng

- Sốt cao

- Các mảng trắng có mủ trên amidan

- Viêm tuyến

- Đau đầu

- Buồn nôn

- Nôn mửa

Trẻ em dưới 3 tuổi ít bị viêm họng hơn nhiều. Trong trường hợp nhóm trẻ này bị viêm họng, các triệu chứng thường nhẹ và có thể bao gồm:

- Sốt nhẹ

- Nước mũi đặc

- Cáu gắt

- Biếng ăn

Trường hợp trẻ cần được xét nghiệm liên cầu khuẩn

Khi nghi ngờ trẻ viêm họng do liên cầu khuẩn, bác sĩ sẽ đề nghị xét nghiệm. Ước tính, viêm họng do liên cầu khuẩn là nguyên nhân của khoảng 20-30% trường hợp viêm họng ở trẻ em và 5-15% trường hợp viêm họng ở người lớn.

Nếu trẻ bị đau họng với các triệu chứng nhiễm virus thông thường, có thể, trẻ không bị viêm họng. Trẻ không cần xét nghiệm liên cầu khuẩn khi có các triệu chứng: Ho, sổ mũi, chảy nước mắt, khàn giọng.

Bác sĩ có thể xác định trẻ bị viêm họng do liên cầu khuẩn hay không thông qua xét nghiệm phát hiện kháng nguyên nhanh (RADT) hoặc cấy dịch họng. Các xét nghiệm này có độ nhạy cao. Tuy nhiên, người ta không khuyến khích xét nghiệm cho trẻ dưới 3 tuổi.

Nguy cơ nếu không điều trị

Việc chẩn đoán, điều trị chứng viêm họng ở trẻ em cần do nhân viên y tế thực hiện. Khi không được điều trị, các triệu chứng có thể kéo dài khoảng 8-10 ngày. Trong trường hợp không dùng thuốc kháng sinh, trẻ có liên cầu khuẩn trong cơ thể và có thể lây nhiễm sang người khác trong vòng một tuần.

Dù hiếm, viêm họng do liên cầu khuẩn vẫn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng ở trẻ em nếu không được điều trị. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

- Có mủ ở amidan hoặc sau gáy

- Thấp khớp

- Viêm cầu thận sau liên cầu

- Nhiễm trùng tai

- Viêm xoang

Thời gian điều trị

Trẻ bị viêm họng liên cầu khuẩn cần được điều trị càng sớm càng tốt để giảm các triệu chứng và nguy cơ lây lan bệnh.

Khi điều trị bệnh này, bác sĩ thường kê thuốc kháng sinh. Việc uống thuốc kháng sinh theo quy định có thể rút ngắn thời gian của các triệu chứng, giúp ngăn ngừa các biến chứng.

Thuốc kháng sinh được khuyến cáo cho viêm họng là penicillin hoặc Moxatag (amoxicillin). Nếu trẻ dị ứng penicillin, nhân viên y tế có thể đề nghị dùng Keflex (cephalexin), Duricef (cefadroxil), Cleocin (clindamycin), Zithromax (azithromycin) hoặc Biaxin (clarithromycin).

Viêm họng do liên cầu khuẩn rất dễ lây lan ở trẻ em, đặc biệt trong môi trường đông đúc như trường học, nhà trẻ. Để hạn chế sự lây lan, trẻ nên ở nhà cho đến khi hết sốt và uống kháng sinh ít nhất 12 giờ.

Viêm họng có thể khiến trẻ đau đớn. May mắn, liệu pháp kháng sinh giúp giảm đau nhanh chóng. Ngoài ra, súc miệng bằng nước muối ấm giúp giảm đau cổ họng. Tylenol (acetaminophen) cũng có thể giảm đau và giảm khó chịu do sốt.

Nhìn chung, với phụ huynh, đặc biệt người lần đầu làm cha mẹ, con ốm là sự việc đáng sợ. Bên cạnh đó, viêm họng có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, theo Carrie Madormo, một y tá có chứng chỉ hành nghề tại Mỹ, phụ huynh cần hiểu những biến chứng đó rất hiếm khi xảy ra.

Hầu hết trẻ em bị viêm họng do liên cầu khuẩn sẽ nhanh chóng khỏi bệnh hoàn toàn khi được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Trong trường hợp không chắc có cần cho con xét nghiệm hay không, cha mẹ nên nói chuyện với bác sĩ để có hướng xử trí thích hợp.