Phòng dậy thì sớm ở các bé gái

Chế độ tập luyện nghiêm túc hàng ngày

Đây là phương thức an toàn và hiệu quả nhất trong làm giảm tốc độ dậy thì sớm ở các bé gái. Trên thực tế, các nữ vận động viên điền kinh trẻ tuổi đôi khi chỉ bắt đầu dậy thì sau khi giảm chế độ luyện tập, hoặc tăng lượng mỡ cơ thể lên mức 16%. Chưa có bằng chứng cho thấy béo phì dẫn tới dậy thì sớm ở các bé trai. Ngược lại, bé trai béo phì có xu hướng dậy thì muộn hơn so với trung bình.

Ngoài tập luyện đều đặn, các bé gái thừa cân cần phấn đấu đạt trọng lượng cơ thể chuẩn thông qua chế độ ăn với hàm lượng kalo lành mạnh. Chế độ ăn hợp lý đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong giảm cân. Nói như thế không có nghĩa là các em cần bỏ bữa hoặc ăn ít hơn nhu cầu thiết yếu của cơ thể.

Phòng dậy thì sớm cho các bé gái

Hạn chế ảnh hưởng của estrogen ngoại lai lên cơ thể

Kết quả phân tích hơn 20 loại bình sữa trẻ em của các thương hiệu nổi tiếng và hơn 450 loại hộp đựng thực phẩm, đồ uống tại Mỹ mới đây cho thấy, hầu hết các vật dụng này đều chứa hóa chất có tác dụng giống như  estrogen. Trong số các sản phẩm trên có cả những loại không chứa BPA (Bisphenol A).

BPA và các hóa chất nói trên hoạt động giống như  estrogen trong cơ thể, bám vào các cảm thụ thể nhận dạng hormone này ở một số hệ cơ quan, trong đó có hệ sinh dục và có thể dẫn tới dậy thì sớm.

Cách này cũng tỏ ra hiệu quả trong giảm tốc độ dậy thì. Việc gia tăng tiếp xúc với các hormone giới tính như  estrogen có thể làm khởi phát dậy thì sớm. Estrogen có thể tìm thấy trong thực phẩm như thịt, sữa (nếu người chăn nuôi sử  dụng hormone  kích thích tăng trưởng), thuốc trừ sâu. Estrogen cũng liên quan chặt chẽ tới các vật dụng làm từ chất dẻo (chai đựng nước, đồ đựng thức ăn, đồ chơi)… Mỗi lần uống một ngụm nước từ chiếc chai nhựa, ăn thức ăn được hâm nóng trong hộp nhựa, bé lại đưa vào cơ thể những hóa chất độc hại kích thích tổng hợp estrogen.

Như vậy, ngoài việc lựa chọn kỹ lưỡng thực phẩm, thận trọng trong sử dụng các loại thuốc trừ sâu hay thuốc diệt côn trùng, cần tập thói quen sử dụng đồ nhựa càng ít càng tốt.

Đừng cho bé uống nước từ bình nhựa, ăn thức ăn hâm trong hộp nhựa. Kể cả các lon nước hộp bằng nhôm cũng được tráng một lớp nhựa, vì vậy cha mẹ cần cẩn thận. Tốt nhất hãy chọn đồ đựng bằng thủy tinh, sành sứ, kim loại.

Việc tăng cường bổ sung các thực phẩm giàu quercitin cũng góp phần giảm thiểu ảnh hưởng của estrogen ngoại lai. Quercitin, nhờ khả năng gắn kết với cảm thụ thể estrogen của tế bào, có thể cạnh tranh và hạn chế tác dụng tiêu cực của hormone này.

Các thực phẩm chứa quercitin hết sức đa dạng và cần được khuyến khích đưa vào thực đơn hàng ngày của bé. Quercitin có nhiều trong các loại quả họ cam chanh bưởi, táo, nho đỏ, hành tây đỏ, cà chua, súp lơ xanh và các loại rau xanh, trà xanh và trà đen… Hiện chưa rõ quercitin bổ sung ở dạng dược phẩm có mang lại hiệu quả không.

Tình trạng bé (nhất là các bé gái) bước vào tuổi dậy thì sớm hơn thường lệ đang gia tăng nhanh chóng ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Dậy thì sớm ảnh hưởng xấu tới sự phát triển của bé. Việc trì hoãn dậy thì sớm tạo cho xương cơ hội phát triển theo tốc độ riêng trong giai đoạn dài hơn, các khớp không bị khóa quá sớm và bé có cơ hội đạt chiều cao tối đa lớn hơn so với nếu bị dậy thì sớm. Điều này cũng giúp tâm trí, cảm xúc và các kỹ năng xã hội của bé có cơ hội đuổi kịp sự phát triển thể chất. Nếu dậy thì xảy ra muộn hơn, các hệ cơ quan sẽ sẵn sàng để có thể phối hợp nhịp nhàng.

Việc bé bước vào thời kỳ dậy thì ở độ tuổi nào phụ thuộc một số yếu tố, trong đó có giới tính (nữ dậy thì sớm hơn nam), mức độ hoạt động thể chất (nữ béo phì dậy thì sớm hơn các bạn thể trạng bình thường), hàm lượng estrogen ngoại lai đưa vào cơ thể … Việc trì hoãn dậy thì sớm ở bé được thực hiện tùy theo nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Nếu nguyên nhân gây dậy thì sớm là các khối u thì cần phẫu thuật cắt bỏ. Trường hợp không tìm thấy nguyên nhân thực thể, cha mẹ có thể chọn giải pháp điều trị cho con bằng các thuốc giảm hàm lượng hormone giới tính theo chỉ định của bác sĩ. Liệu pháp này giúp giảm tốc độ hoặc ngừng quá trình dậy thì.

Những điều cần hỏi bác sĩ khi đưa bé đi khám:

Gia đình và thầy thuốc cần cùng bàn luận để đưa ra liệu trình tốt nhất cho bé. Cha mẹ có thể đặc các câu hỏi sau với thầy thuốc:

- Cần làm những xét nghiệm gì để xác định cháu có dậy thì sớm không?

- Có những dấu hiệu nghi ngờ về khối u hay bệnh lý là nguyên nhân dẫn tới dậy thì sớm hay không?

- Có những phương án điều trị nào? Tác dụng phụ của chúng là gì?

- Bé cần điều trị trong bao lâu? Làm sao biết được việc điều trị có đem lại kết quả hay không?