Sử dụng thiết bị y tế tại nhà – Tiềm ẩn nhiều rủi ro

Thượng vàng hạ cám

Dạo một vòng qua các phố chuyên bán thiết bị y tế như phố Phương Mai, Quán Sứ…, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy bất kỳ loại thiết bị y tế nào, từ nhiệt kế đến máy đo huyết áp, máy xông mũi họng, máy đo đường huyết… với đủ chủng loại, mẫu mã và giá cả khác nhau. Tại một cửa hàng kinh doanh thiết bị y tế ở phố Phương Mai, chúng tôi gặp bà Lê Thị Hải (ở phường Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa) đang tìm mua máy đo huyết áp. Bà Hải chia sẻ, bà  bị huyết áp cao đã vài năm nay, mỗi khi bị hoa mắt, chóng mặt, bà lại phải đến cơ sở y tế kiểm tra nên rất bất tiện. Do đó, bà Hải quyết định mua thiết bị đo huyết áp để có thể theo dõi thường xuyên tại nhà. Theo người bán hàng, máy của Nhật có giá 650.000 đồng, máy của Đức có giá 780.000 đồng, ngoài ra còn có hàng từ Trung Quốc có giá rất “mềm”. Bà Hải cho biết: “Họ còn quảng cáo, đây là hàng xách tay từ nước ngoài nên hoàn toàn yên tâm về chất lượng. Tôi xem kỹ thì chỉ có tiếng nước ngoài, không thấy hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt nên thắc mắc, song nhân viên bán hàng động viên, máy sử dụng đơn giản, số in to dễ đọc, chỉ cần hướng dẫn vài phút là xong.

Không chỉ có các loại thiết bị y tế mà nhiều cửa hàng còn bày bán các loại mũ, lót giầy, gối từ trường… được quảng cáo có tác dụng chữa bệnh. Song hiệu quả thực tế của chúng đến đâu thì chỉ có… người bán hàng mới biết. Có thể thấy, hầu hết người tiêu dùng mua thiết bị y tế theo lời chào mời hấp dẫn của người bán hàng. Cách đây 5 tháng, do con gái 2 tuổi thường xuyên bị viêm mũi dị ứng nên chị Đào Mai Anh, ở đường Lạc Long Quân, quận Tây Hồ đã mua máy khí dung về nhà xông cho con mỗi khi bé có biểu hiện khó thở. Theo giới thiệu của người bán hàng, “máy dễ dùng, hiệu quả cao, ít tốn kém”. Tuy vậy, trong lần tự điều trị tại nhà gần đây nhất, khi đang khí dung, con chị Mai Anh bỗng dưng khó thở, toàn thân tím tái. Đưa con đến bệnh viện, chị mới biết bé có phản xạ co thắt phế quản do dùng khí dung không đúng cách, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ bị nguy hiểm đến tính mạng.

Việc người dân tự ý mua và sử dụng thiết bị y tế tại nhà tiềm ẩn nhiều rủi ro (Ảnh minh họa)

Mất tiền mua lo lắng

Theo quy định, thiết bị y tế lưu thông trên thị trường phải nằm trong danh mục quy định của Bộ Y tế. Tuy vậy, vẫn có không ít sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn được bày bán tràn lan. Về vấn đề này, bác sỹ Phan Thanh Hải – Bệnh viện Việt Tiệp (Hải Phòng) cho rằng, trước khi quyết định mua bất kỳ thiết bị y tế nào, người tiêu dùng cần xem sản phẩm đó có xuất xứ từ đâu, có được kiểm định chất lượng và hướng dẫn sử dụng không. Đặc biệt, khách hàng cần cảnh giác với những mặt hàng được quảng cáo là “hàng xách tay”, bởi chất lượng của chúng rất khó xác định, thường không có hướng dẫn bằng tiếng Việt và không có chế độ bảo hành.

Bên cạnh đó, việc người dân tự ý mua và sử dụng thiết bị y tế tại nhà cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Đã có không ít trường hợp phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch, thậm chí bị biến chứng do quá tin tưởng vào các thiết bị y tế. Trong khi đó, các thiết bị này lại cho kết quả không chính xác khiến bệnh nhân nhận định sai tình hình sức khoẻ của mình và tự mua thuốc về điều trị. Có  bệnh nhân bị cao huyết áp, phải uống thuốc hạ huyết áp hàng ngày, song, máy đo huyết áp lại cho kết quả bình thường. Bệnh nhân tin vào kết quả đó nên tự ý ngừng sử dụng thuốc. Hậu quả là bệnh nhân này đã bị tai biến do huyết áp lên quá cao. Còn với máy đo đường huyết, nếu bệnh nhân bị đường huyết cao nhưng máy cho kết quả ngược lại có thể khiến bệnh nhân bị hôn mê.

Không thể phủ nhận tác dụng của các thiết bị y tế dùng trong gia đình đối với các bệnh nhân mắc các bệnh cần theo dõi và kiểm tra thường xuyên. Song, chúng chỉ có tác dụng hỗ trợ cho việc theo dõi điều trị bệnh. Bởi ngay cả những thiết bị y tế đã được cơ quan chức năng kiểm định chất lượng vẫn có thể cho ra kết quả với sai số nhất định. Do đó, bệnh nhân không nên phụ thuộc hoàn toàn vào máy kiểm tra sức khoẻ tại nhà.

Để đảm bảo sức khỏe của bản thân, mỗi cá nhân cần đến các cơ sở y tế kiểm tra, làm các xét nghiệm để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, trước khi quyết định mua bất kỳ thiết bị y tế nào, người dân nên chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có chế độ bảo hành chính hãng và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, nhất là đối với những thiết bị dùng cho trẻ em hoặc người già, kẻo vừa mất tiền vừa rước lo vào người.