Tìm hiễu về chứng lẫn ở người già

Mất nét đặc trưng tính cách

Chứng lẫn ở người già còn gọi là loạn tâm thần tuổi già. Đây là một loại bệnh đặc biệt, tỷ lệ phát bệnh ở các cụ bà thường cao hơn các cụ ông từ 3 - 5 lần. Mức độ biểu hiện khác nhau về tình trạng sa sút tâm thần ở tuổi già. Đặc điểm của bệnh là tình trạng mất trí nhớ có tính quy luật - quên những điều mới nhất, phức tạp rồi đến các điều thuộc quá khứ và những điều đơn giản, được tổ chức hóa, tự động hóa như tên người, tên đường phố, tên đồ vật, mất khả năng định hướng không gian, thời gian...

Những dấu hiệu đầu tiên của sa sút tâm thần tuổi già là mất dần những nét đặc trưng về tính cách, chán những điều trước đây vốn ham muốn say mê, dễ trở nên cô độc, khó tính, ích kỷ. Rối loạn giấc ngủ là một đặc trưng của căn bệnh này: ban ngày thì ngủ gà, ban đêm thì mất ngủ, giấc ngủ nông, hay ngủ mê.

Hiện nay, y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh lẫn ở người già, nhưng bệnh này có liên quan tới yếu tố di truyền; người có tiền sử bị chấn thương phần đầu, xơ cứng động mạch não, tỷ lệ phát bệnh tương đối cao. Ngoài ra, bệnh có liên quan nhất định tới yếu tố hoàn cảnh tâm lý.

Tập thể dục là phương pháp tốt để ngăn chặn chứng lú lẫn ở người già. - Ảnh minh họa.

Người ta ghi nhận, cách điều trị tốt nhất là chăm sóc cẩn thận đối với những người già, tăng cường thể chất, thúc đẩy chức năng thay thế của đại não, ổn định tinh thần, tình cảm của người bệnh, tăng cường chức năng sinh lý và chức năng nhận biết để kéo chậm tiến triển của bệnh; cải thiện chế độ dinh dưỡng – không uống rượu để giảm nhẹ tổn thương độc tố đối với hệ thống thần kinh trung ương, đảm bảo cho người bệnh ăn đủ dinh dưỡng và uống đủ nước, ăn nhiều các thức ăn bổ dưỡng cho não như tủy não động vật, các loại đậu, rau và hoa quả tươi; sắp xếp sinh hoạt của người bệnh một cách hợp lý, để họ tham gia các hoạt động vui chơi, giải trí phù hợp với tuổi già.

Phòng ngừa

Sa sút tâm thần có thể bắt đầu sớm hơn ở tuổi trung niên (45 – 50 tuổi) để tránh đến tuổi già mắc bị lẫn, cần phải phòng ngừa ngay từ tuổi trung niên như: luôn gắn bó với hoạt động xã hội để không cảm thấy cô đơn, lạnh lẽo; cần tránh quá đà đối với rượu, tình dục bừa bãi, luôn để cho tâm trí được thanh thản, tránh thù oán, bất mãn. Chuẩn bị cho việc nghỉ hưu hoặc nghỉ lúc có tuổi một cách thanh thản và giữ gìn các hoạt động bình thường, hài hòa, tránh rơi vào tình trạng hẫng hụt.

Dưới đây là những món ăn bổ ích trí não, dưỡng tâm tỳ thận rất tốt cho người mắc chứng lẫn ở người già theo y học cổ truyền:

* Tim bò 150g, kim châm khô 20g, phục thần 30g. Tim bò làm sạch máu, cắt miếng, nấu chung với kim châm phục thần, thêm chút gia vị. Ăn cả xác lẫn nước.

* Long nhãn nhục, nấm tuyết khô mỗi thứ 15g, trứng cút 6 quả, đường phèn 50g. Nấm tuyết ngâm nước cho nở loại bỏ tạp chất, trứng cút nấu chín bóc bỏ vỏ. Nấu nước sôi, thêm nhãn nhục, nấm tuyết nấu cho chín, thêm đường khuấy tan là dùng được. Ăn cả xác lẫn nước.

* Hoài sơn 20g, câu kỷ tử 12g, óc heo 2 bộ. Làm sạch óc heo, thêm 2 vị thuốc trên rồi đem chưng cách thủy. Khi chín, thêm gia vị, ăn cả xác lẫn nước.

* Hoàng kỳ, đảng sâm, ngọc trúc (mỗi thứ 15g), chim sẻ nhỏ 12g. Chim sẻ làm sạch luộc chín, hầm chung với 3 vị thuốc trên, thêm gia vị ăn cả xác lẫn nước.

* Hạch đào nhân 100g, táo đỏ 10 quả (bỏ hạt), xương ống chân dê 250g. Xương chân dê rửa sạch giã dập, hầm chung với hạch đào nhân và táo. Khi đã chín rục, bỏ xương thêm gia vị, ăn cả xác lẫn nước.