Khuyến cáo được Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra hôm 27/3, khi số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt trên toàn thế giới, các chính phủ và công ty đang nỗ lực tìm phương cách để trị bệnh.

"Trong lịch sử y dược, đã có rất nhiều các loại thuốc hiệu quả trên nghiên cứu, hay trong phòng thí nghiệm, song thực tế lại có hại, hoặc không hiệu quả với con người", ông Tedros nói.

"Ví dụ dịch bệnh gần đây nhất là Ebola, một số thuốc được cho là hiệu quả, nhưng thực tế không hữu dụng như những thuốc khác khi được so sánh trong thử nghiệm lâm sàng", ông nói. "Chúng ta phải theo sau bằng chứng. Không thể đi đường tắt".

Tedros không nêu tên bất kỳ cá  nhân cụ thể nào. Trước đó Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng bị chỉ trích vì tuyên bố chloroquine, một loại thuốc trị sốt rét "có thể được dùng điều trị Covid-19" vào tuần trước. Trump bảo vệ mục đích sử dụng loại thuốc này bất chấp khuyến cáo của WHO.

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus tại buổi họp ở Geneva. Ảnh: WHO

Trả lời cho câu hỏi liệu ông có tiếp tục khuyến khích sư dụng chloroquine trong điều trị Covid-19 không, Trump nói: "Hiện tại, Mỹ đã có trường hợp tử vong".

Trước đó trong cuộc họp báo hôm 19/3, Trump tuyên bố: "Thông thường, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) mất một khoảng thời gian dài để phê duyệt thuốc, và hiện chloroquine đã được FDA phê duyệt rất, rất, rất nhanh chóng, thuốc hiện đã được phê duyệt trong điều trị Covid-19 dưới dạng kê theo toa".

"Nếu chúng tôi dự định thử nghiệm thuốc tại phòng thí nghiệm trong một thời gian dài, thì ngay bây giờ, chúng tôi có thể thử nghiệm luôn trên bệnh nhân nặng, những bệnh nhân có tỷ lệ tử vong cao", Trump nói. "Nếu chloroquine hiệu quả thì chúng tôi đã làm được một điều tuyệt vời. Nếu không hiệu quả, ít nhất chúng tôi đã thử".

FDA ngay lập tức bác bỏ phát ngôn của Trump, khẳng định chloroquine chưa được phê duyệt điều trị Covid-19, cần tiến hành thêm các thử nghiệm cần thiết để xác định tính an toàn và hiệu quả của thuốc.

Một ngày sau, tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm người Mỹ, cho biết bằng chứng chứng minh chloroquine tiêu diệt được nCoV là "không chính xác".

"Nỗ lực chứng minh hiệu quả của chloroquine với nCOV không được thực hiện trong thử nghiệm lâm sàng có kiểm soát, vì vậy không thể đưa ra bất kỳ tuyên bố chắc chắn nào", Fauci nói. 

Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát, nhiều cơ quan truyền thông Mỹ bắt đầu báo cáo thiếu hụt chloroquine và hydroxychloroquine - một dẫn xuất mới hơn của chloroquine cũng được sử dụng trong điều trị sốt rét.

Ông Tedros còn cảnh báo sử dụng thuốc "ngoài hướng dẫn" để điều trị Covid-19 có nguy cơ đe dọa sức khỏe của nhiều người không mắc Covid-19.

"Cần đảm bảo việc sử dụng các loại thuốc chưa được chứng minh hiệu quả trong điều trị Covid-19 sẽ không gây thiếu hụt các loại thuốc đó trong điều trị các bệnh mà chúng được chứng minh hiệu quả", người đứng đầu cơ quan của Liên Hợp Quốc cho biết.