Phóng viên Báo Quảng Ninh đã trao đổi cùng bác sĩ Ninh Văn Chủ, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh về vấn đề bạn quan tâm.

Các ban hoại tử xuất hiện trên da của bệnh nhân nhiễm liên cầu khuẩn lợn. (Ảnh tuyên truyền do Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cung cấp)

- Xin bác sĩ cho biết, bệnh liên cầu khuẩn lợn là gì và đường lây bệnh như thế nào?

+ Liên cầu khuẩn lợn là loại vi khuẩn thường trú trên hầu họng lợn và có thể gây bệnh cho người, lợn nếu tiếp xúc trực tiếp. Đây là bệnh truyền nhiễm có thể xảy ra ở hầu hết các loài động vật máu nóng, trong đó gây bệnh ở lợn và người là chủ yếu. Vi khuẩn gây bệnh viêm cầu khuẩn cho lợn có tên Streptococus suis (S.suis). Chúng có thể sống ở nhiệt độ tương đối cao 50 - 60oC.

Người nhiễm bệnh liên cầu khuẩn lợn chủ yếu do tiếp xúc trực tiếp với lợn mang vi khuẩn, lợn ốm, hoặc thịt lợn bị nhiễm vi khuẩn. Vi khuẩn có thể lây lan qua vết thương, niêm mạc miệng, mũi...

Hiện nay, bệnh liên cầu khuẩn lợn ở người đang có chiều hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, nhất là trong mùa nắng nóng. Trên địa bàn tỉnh trong những năm qua đã xuất hiện một số bệnh nhân bị nhiễm liên cầu khuẩn từ lợn. Nguyên nhân được xác định là do giết mổ lợn nhiễm bệnh và ăn các chế phẩm từ lợn bị bệnh, trong đó có ăn tiết canh lợn.

- Bệnh liên cầu khuẩn có nguy hiểm không và biểu hiện của người nhiễm bệnh như thế nào, thưa bác sĩ?
+ Vi khuẩn liên cầu khuẩn lợn tấn công người sẽ gây biểu hiện ban đầu là sốt rất cao (lạnh, tay chân run rồi lên cơn sốt cao, trên 39oC), đầu đau dữ dội, đau cứng cổ gáy, tri giác lơ mơ, li bì, hôn mê sau đó sốc và tụt huyết áp, suy hô hấp; xuất hiện các ban hoại tử trên da (xuất huyết rất to màu xám đen, bong tróc, hay lốm đốm). Một số bệnh nhân có dấu hiệu phát ban trên da, sau 5 ngày ban không những không lặn mà càng ngày càng rõ, kèm theo mệt mỏi.

Tiếp đó, bệnh nhân có thể bị viêm màng não như nhức đầu, buồn nôn, nôn vọt, cứng cổ, đau khớp, liệt nửa mặt và nửa người, viêm phổi, suy gan, suy đa phủ tạng. Nếu ở thể nhiễm trùng huyết, người bệnh sốt cao, da xanh, mệt mỏi phờ phạc, lưỡi bẩn, hơi thở hôi... sốc do nhiễm độc, xuất huyết dưới da... tăng huyết áp, tăng nhịp tim, rối loạn chức năng gan, đông máu nội mạc rải rác, thiểu năng thận cấp và hội chứng suy hô hấp cấp. Bệnh nhân bị sốc nhiễm khuẩn, nguy cơ tử vong rất cao.

Nếu được phát hiện sớm, việc điều trị sẽ khả quan, nhưng nếu phát hiện muộn bệnh nhân có thể bị phù não, để lại các di chứng nặng như động kinh và có thể tử vong.

- Xin bác sĩ cho biết các biện pháp để phòng bệnh liên cầu khuẩn lợn?

+ Hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh nhiễm liên cầu lợn cho người. Do đó, phòng bệnh tốt nhất phụ thuộc vào ý thức mỗi người.

Để phòng bệnh liên cầu khuẩn, người dân cần tẩy trùng, vệ sinh chuồng trại sạch sẽ. Tránh tiếp xúc trực tiếp với lợn bị bệnh hoặc lợn mang vi khuẩn gây bệnh. Cách ly lợn ốm để điều trị. Lợn chết phải chôn, đổ thuốc sát khuẩn xung quanh hố chôn hoặc tiêu huỷ. Chuồng trại chăn nuôi phải phun thuốc sát khuẩn để trống chuồng 2 tuần mới nuôi lợn trở lại.

Không chỉ lợn ốm mà ngay trong lợn lành cũng có một số con có liên cầu khuẩn lưu trú ở vùng hầu họng (lợn lành mang vi trùng) nên nếu ăn các sản phẩm chưa nấu chín thì dù là thịt lợn lành vẫn có thể bị bệnh. Khi giết mổ, chế biến thịt lợn cần đảm bảo vệ sinh và đeo găng tay để tránh tiếp xúc trực tiếp với thịt lợn bệnh. Không ăn thức ăn từ thịt lợn chưa được nấu chín, đặc biệt là tiết canh sống. Thịt lợn cần được nấu chín, không mua thịt lợn có màu đỏ khác thường, xuất huyết. Chỉ mua thịt đã qua kiểm định của cơ quan thú y. Không ăn thịt lợn tái, nhất là tiết canh lợn.

Chẩn đoán sớm, điều trị kịp thời có ý nghĩa quyết định để cứu sống bệnh nhân. Nếu thấy có các dấu hiệu như: Sốt cao đột ngột, mệt mỏi, rét run, đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, rối loạn ý thức, mê sảng, có tiền sử tiếp xúc với lợn bệnh, ăn thực phẩm chưa nấu kỹ, thực phẩm tái (nem chua, nem chạo, tiết canh...) thì nên đến ngay cơ sở y tế để được điều trị sớm, tránh bệnh diễn biến nặng.

- Xin cám ơn bác sĩ!