Cán bộ Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh khám sàng lọc cho bệnh nhân đái tháo đường tại cơ sở. (Ảnh: Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cung cấp).

Năm 2009-2010, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh thực hiện một cuộc điều tra trên 6.300 người trong toàn tỉnh về đái tháo đường. Kết quả: Tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường là 4,5% và tiền đái tháo đường là 11%. 5 năm qua, Trung tâm đã sàng lọc cho trên 20.000 lượt người, tỷ lệ người mắc đái tháo đường dao động từ 4,9-7,4%; tỷ lệ người tiền đái tháo đường từ 16-22,5%. Đến nay, toàn tỉnh đã có 25 xã, phường của 5 huyện, thị xã, thành phố có điểm sàng lọc đái tháo đường.

Đối với người đã mắc đái tháo đường, Trung tâm giới thiệu đến các cơ sở y tế để kịp thời điều trị. Đối với những người tiền đái tháo đường, Trung tâm tư vấn, hướng dẫn để họ có chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện thể dục điều độ nhằm ngăn ngừa bệnh. Trong số trên 1.350 người được Trung tâm quản lý tư vấn từ năm 2010 đến nay, số người tiến triển thành bệnh nhân đái tháo đường chỉ trên 60 người. Như vậy, công tác quản lý, chăm sóc sau sàng lọc rất có ý nghĩa. Như năm 2014, thị trấn Đông Triều (nay là phường Đông Triều, TX Đông Triều) là một trong 6 điểm Dự án lựa chọn để khám sàng lọc. Người dân được tham gia các hoạt động: Xét nghiệm đường máu, làm nghiệm pháp dung nạp G, khám, chẩn đoán bệnh, tư vấn cách phòng và điều trị bệnh. Hoạt động này được người dân ủng hộ và tích cực phối hợp, tham gia.

Sau 3 ngày thực hiện sàng lọc, Trung tâm đã khám cho 252 người độ tuổi từ 45 đến 69. Kết thúc đợt khám đã phát hiện 16 người mắc bệnh đái tháo đường (chiếm 6,4%); 45 người ở ngưỡng tiền đái tháo đường (chiếm 17,8%). Tỷ lệ này cũng tương đương với tỷ lệ của một số phường, xã của các địa phương trong tỉnh đã được sàng lọc trong những năm trước đó. Với kết quả trên, các y, bác sĩ của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã trao đổi trực tiếp với hệ thống y tế cơ sở và chính quyền địa phương về các biện pháp can thiệp để phòng bệnh đái tháo đường cho cộng đồng.

Bên cạnh hoạt động khám sàng lọc, Dự án còn tập trung vào tư vấn, tuyên truyền để đội ngũ cán bộ y tế cơ sở, người dân hiểu biết nhiều hơn về căn bệnh này. Đến nay, trên toàn tỉnh có 4 phòng tư vấn phòng chống bệnh đái tháo đường. Năm 2014, Trung tâm tổ chức 4 lớp tập huấn cho 126 cán bộ y tế cơ sở những kiến thức liên quan đến bệnh đái tháo đường. Tại Trung tâm cũng mở Phòng Tư vấn đái tháo đường nhằm tiếp đón, tư vấn, làm các xét nghiệm nhanh cho bệnh nhân vào ngày 14, 15 hàng tháng. Bác sĩ Hoàng Thị Lê, Khoa Sức khoẻ cộng đồng và Dinh dưỡng (Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh) cho biết: Trong các chuyến đi thực hiện Dự án tại cộng đồng, cán bộ, bác sĩ của Trung tâm thường xuyên nhận được những câu hỏi của người dân xoay quanh bệnh đái tháo đường, như nguyên nhân, triệu chứng, cách phòng, chữa bệnh, chế độ ăn uống, tập luyện, nghỉ ngơi, sinh hoạt v.v.. Điều này cho thấy, người dân còn thiếu kiến thức liên quan đến bệnh, đồng thời cũng cho thấy ý nghĩa của Dự án trong tuyên truyền, tư vấn, sàng lọc, phát hiện bệnh sớm cho người dân.