Cán bộ Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đo, kiểm tra môi trường lao động tại hầm lò Công ty CP Than Vàng Danh - Vinacomin. (Ảnh do Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh cung cấp)

Chuyển biến bước đầu

Những năm qua, công tác chăm sóc sức khoẻ người lao động, phòng chống bệnh nghề nghiệp đã được tỉnh quan tâm, đầu tư cả về nhân lực, vật lực. Các ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật về an toàn vệ sinh lao động, phòng chống bệnh nghề nghiệp đến các doanh nghiệp trên địa bàn. Hàng năm, tỉnh và các địa phương đều thành lập đoàn liên ngành đến kiểm tra công tác an toàn vệ sinh lao động, phòng chống bệnh nghề nghiệp tại các đơn vị, nhất là với những đơn vị có công nhân thường xuyên phải làm việc trong môi trường ẩm, nóng, bụi bặm, tiếng ồn, độ rung cao…

Với ngành Y tế, nhân lực, trang thiết bị phục vụ công tác quản lý vệ sinh lao động và bệnh nghề nghiệp, sức khoẻ người lao động ngày càng được tăng cường. Khoa Sức khoẻ nghề nghiệp thuộc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh hiện có 12 cán bộ, nhân viên (trong đó có 4 bác sĩ) với khá nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác phòng, chống bệnh nghề nghiệp BNN (máy đo ánh sáng, máy đo độ rung, tiếng ồn, máy đo bụi…) có thể đo, đánh giá môi trường lao động (các yếu tố bụi, vật lý, vi khí hậu, hơi khí…) và khám bệnh nghề nghiệp (xác định bệnh bụi phổi silic, xác định bệnh điếc, rung nghề nghiệp...). Trung tâm Y tế dự phòng các huyện, thị xã, thành phố đều có cán bộ đảm trách công tác phòng chống bệnh nghề nghiệp.

Một số công ty, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng luôn quan tâm cải thiện điều kiện làm việc của người lao động để hạn chế bệnh nghề nghiệp, như: Giảm bụi, giảm ồn, thường xuyên tổ chức cho cán bộ, công nhân, người lao động khám sức khoẻ định kỳ…

Doanh nghiệp chưa mặn mà

Mặc dù công tác phòng chống bệnh nghề nghiệp đã được tỉnh, các địa phương quan tâm, tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp trên địa bàn chưa thực sự mặn mà với công tác này.

Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 7.000 doanh nghiệp, song mỗi năm chỉ có khoảng 80 doanh nghiệp tiến hành đo, kiểm tra môi trường lao động, chủ yếu là đơn vị ngành Than. Số doanh nghiệp đưa công nhân đi khám bệnh nghề nghiệp cũng có xu hướng giảm (năm 2011 có 24 đơn vị, năm 2013 là 20, gần 6 tháng đầu năm nay chỉ có 1 đơn vị); trong khi số lao động bị bệnh nghề nghiệp trong các doanh nghiệp khá lớn. Cụ thể khoảng 20 năm trở lại đây, toàn tỉnh có gần 5.400 người mắc bệnh nghề nghiệp, trong đó bệnh bụi phổi silic hơn 5.300 người. Năm 2013 có 1.801 người khám bệnh nghề nghiệp thì khoảng 40% trong số này bị bệnh phổi silic. Nhiều công nhân, lao động sau khi đi khám cho kết quả mắc bệnh nghề nghiệp, song nhiều công ty, doanh nghiệp không gửi người lao động đi giám định y khoa để xác định tỷ lệ tổn thương.

Từ thực tế trên đòi hỏi công tác phòng, chống bệnh nghề nghiệp, đánh giá môi trường lao động cần được các cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp hết sức quan tâm, nhằm đảm bảo quyền lợi tốt nhất về sức khoẻ cho người lao động. Các ngành, địa phương trong tỉnh cần có giải pháp cho việc giám sát, kiểm soát có hiệu quả các yếu tố, nguy cơ gây bệnh nghề nghiệp. Các doanh nghiệp cần thực hiện tốt về kỹ thuật, y tế và trang thiết bị phòng hộ - vệ sinh lao động; thực hiện đo, đánh giá môi trường lao động theo định kỳ để kịp thời phát hiện, khắc phục, hạn chế những yếu tố, nguy cơ gây tổn hại sức khoẻ cho người lao động. Người lao động cần được khám sức khoẻ định kỳ để sớm phát hiện bệnh nghề nghiệp, điều trị kịp thời.