Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo nhân ngày Phòng, chống đái tháo đường thế giới 14/11 diễn ra tại Hà Nội chiều 4/11.

Bức tranh về tỉ lệ người đái tháo đường trên toàn thế giới 

Theo thống kê, tại Việt Nam tỷ lệ mắc đái tháo đường ở người trưởng thành hiện là 5,42% tăng gấp đôi so với con số năm 1990. Đáng chú ý có đến gần 64% người bệnh chưa được chẩn đoán. Con số này dự báo sẽ cón tiếp tục tăng nhanh, đến năm 2030 dự báo bệnh sẽ vươn lên đứng hàng thứ 7 trong số các nguyên nhân hàng đầu gây tử vong. Hơn 80% số tử vong này xảy ra tại các nước thu nhập thấp, trung bình trong đó có Việt Nam.

Bác sĩ Phan Hướng Dương, Phó giám đốc Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho rằng, tỷ lệ tăng đái tháo đường tại Việt Nam rát đáng báo động. Trong 10 năm, tỷ lệ mắc tăng 200%. Trong khi đó, trên thế giới, Tổ chức Y tế thế giới dự báo tỷ lệ tăng bệnh đái tháo đường chỉ khoảng 54% trong 20 năm.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế, PGS Nguyễn Thị Xuyên cho rằng, tại Việt Nam cũng giống như xu hướng trên thế giới, tình trạng đái tháo đường đang gia tăng rất nhanh. Bên cạnh đó, lứa tuổi mắc đái tháo đường ngày càng trẻ hóa.

Theo BS Dương, trước kia, người bệnh chủ yếu ở lứa tuổi 40-45. Tuy nhiên hiện nay, số bệnh nhân trẻ hóa gặp rất nhiều. Bệnh viện Nội tiết Trung ương từng tiếp nhận điều trị cho những trẻ 11, 12 tuổi mắc tiểu đường túyp 2 vì thừa cân, béo phì.

Một trong những nguyên nhân gia tăng đái tháo đường là do tình trạng béo phì cũng gia tăng. Béo phì liên quan mật thiết với đái tháo đường. Trong khi đó, hiện nay, lối sống thay đổi, vận động ít đi (trước đây ta đi bộ, đi xe đạp là những phương tiện phải vận động, giờ đi xe máy, đi ô tô làm vận động của con người cũng giảm đi), ngồi xem ti vi nhiều, ăn thức ăn nhiều chất béo… là tác nhân gây gia tăng bệnh đái tháo đường.

“Như với trẻ em thành phố, thói quen ăn các đồ ăn nhanh giàu chất mỡ lại lười vận động là một trong những nguy cơ đe dọa đái tháo đường. Ví dụ trẻ ăn 100g, số lượng tưởng là ít nhưng để tiêu thụ được hết số năng lượng từ thực phẩm này, trẻ phải đi bộ nhanh 20km. Hay như với bim bim, một gói trẻ ăn vèo cái là hết, nhưng năng lượng, chất béo lại hơn cả một bát cơm đầy. Một ngày trẻ nạp vài gói bim bim, năng lượng tích tụ, vận động ít sẽ sinh béo phì và đây là nguy cơ gây bệnh tiểu đường”, BS Dương phân tích.

Đáng nói, số người mắc tiểu đường có xu hướng tăng nhanh nhưng số người phát hiện bệnh lại rất thấp. Theo kết quả nghiên cứu này, tỷ lệ người bệnh tiểu đường trong cộng đồng không được phát hiện ở nước ta là gần 64%. Kiến thức chung về bệnh của người dân cũng rất thiếu. Gần 76% số người được hỏi có kiến thức rất thấp về chẩn đoán và biến chứng của bệnh, chỉ có 0,5% có kiến thức tốt.

Để phòng bệnh đái tháo đường, quan trọng là duy trì cân nặng hợp lý bằng chế độ ăn khoa học, duy trì hoạt động thể lực đều đặn ít nhất 30 phút/ngày. Đặc biệt ở những đối tượng nguy cơ cao như người trên 45 tuổi, người thừa cân, béo phì, bị đái tháo đường thai kỳ, gia đình có người mắc, bị rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, phụ nữ sinh con trên 4kg nên đi sàng lọc định kỳ... Tiểu đường hiện được phát hiện rất đơn giản bằng xét nghiệm đường huyết.