Viêm tuyến giáp là bệnh tổn thương tuyến giáp do nhiễm vi khuẩn, virus, thuốc hoặc miễn dịch… Bệnh có thể gây ra tình trạng suy giáp, cường giáp (nhiễm độc giáp) hoặc cả hai trường hợp.

Các dạng viêm tuyến giáp

Có nhiều loại viêm tuyến giáp, phổ biến là: viêm tuyến giáp mạn tính, cấp và bán cấp.

Viêm tuyến giáp mạn tính là trường hợp thường gặp nhất.

Viêm tuyến giáp mạn tính (hashimoto) là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng suy giáp, xảy ra do rối loạn hoạt động của hệ miễn dịch.

Thông thường, hệ thống miễn dịch có chức năng bảo vệ cơ thể chống lại các vi khuẩn và vi rút, nhưng trong bệnh viêm tuyến giáp mạn tính, hệ miễn dịch lại sản sinh ra những kháng thể gây tổn thương và phá hủy nhu mô tuyến, dẫn đến ức chế tổng hợp hoóc-môn tuyến giáp.

Hậu quả là tuyến giáp không sản xuất đủ lượng nội tiết tố mà cơ thể cần, do đó, dẫn đến tình trạng suy giáp. Lúc này, người bệnh sẽ xuất hiện triệu chứng giảm nhịp tim, giảm cung lượng tim và tốc độ tuần hoàn, giảm độ co cơ, giảm nhu động ruột, giảm tạo máu và thân nhiệt giảm, mệt mỏi, tăng cân, da, tóc khô, khó tập trung,…

Viêm tuyến giáp mạn tính thường gặp ở khoảng 5% người trưởng thành và có xu hướng tăng lên theo tuổi.

Viêm tuyến giáp bán cấp thường xuất hiện sau một đợt bị viêm hầu họng hoặc viêm đường hô hấp trên, có nhiều khả năng do virus gây ra.

Thời gian đầu, tuyến giáp bị phá hủy đã giải phóng ra nhiều nội tiết tố dự trữ, gây cường giáp tạm thời.

Sau 1-2 tháng, bệnh nhân lại rơi vào tình trạng suy giáp do tuyến giáp không còn khả năng sản xuất hormon, hơn nữa, lượng nội tiết tố dự trữ đã sử dụng hết. Nếu không được điều trị, bệnh nhân có thể sẽ bị suy giáp vĩnh viễn.

Viêm tuyến giáp cấp (hay còn được gọi là viêm tuyến giáp sinh mủ) thường do vi khuẩn gây ra. Bệnh nhân thường kèm theo mệt mỏi, sốt cao, vùng cổ sưng nóng và đau. Trong điều trị, phương pháp nội khoa bằng kháng sinh liều cao và chích tháo mủ được sử dụng rộng rãi.

Hầu hết, các triệu chứng của viêm tuyến giáp đều không điển hình, nhất là khi bệnh còn ở giai đoạn đầu nên việc chẩn đoán tương đối khó khăn. Do đó, đa số trường hợp được phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn.

Trong điều trị, các bác sĩ sẽ cân nhắc từng phương pháp theo thể bệnh, giai đoạn và mức độ phù hợp.

Siêu âm tuyến giáp sẽ phát hiện rõ tình trạng viêm (Ảnh minh họa).

Lưu ý cho bệnh nhân rối loạn chức năng tuyến giáp

Đối với bệnh nhân cường giáp: Nên ưu tiên ăn các thực phẩm giàu goitrogenic để bổ sung calo (cải bắp, súp lơ, củ cải), các thực phẩm giàu vitamin C, E, các vi khoáng canxi, kẽm.

Đối với bệnh nhân suy giáp và bướu lành tuyến giáp: Ưu tiên bổ sung các vi khoáng như i-ốt, selen, kẽm, magiê và vitamin A, các thực phẩm giàu protein.

Cần hạn chế ăn quá nhiều thực phẩm có chứa cyanates (bắp cải, su hào, củ cải), các thực phẩm chứa nhiều chất béo (mỡ lợn, dầu cá, bơ).

Ngoài ra, có thể sử dụng các thảo dược như hải tảo, neem hay các thành phần KI, MgCl2 giúp điều hòa hệ miễn dịch cho cơ thể - cơ chế chung của các bệnh lý tuyến giáp, bao gồm cả cường giáp, suy giáp và viêm tuyến giáp.