Hụt hơi, khó thở kéo dài sau mắc Covid-19

Nhiều bệnh nhân sau nhiễm Covid-19 đã "một vạch" nhưng các triệu chứng vẫn còn tồn tại dai dẳng, thậm chí xuất hiện các triệu chứng mới liên quan hậu Covid-19.

Phòng khám chuyên khoa Hô hấp - Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận nhiều bệnh nhân đến khám hậu Covid-19, người thì đi cầu thang lên tầng cảm giác không thở nổi, người ho nhiều đến đau đầu, mất ngủ, hay có người rối loạn cảm xúc...

Có những bệnh nhân các triệu chứng hậu Covid-19 kéo dài vài tuần tới vài tháng, một số trường hợp để lại di chứng nặng nề.

PGS.TS Phan Thu Phương - Giám đốc Trung tâm Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, các triệu chứng hay gặp hậu Covid-19 biểu hiện ở đa cơ quan, trong đó các biểu hiện về hô hấp là phổ biến.

Một số nghiên cứu cho thấy, triệu chứng ho khan kéo dài, hụt hơi, khó thở là những triệu chứng dai dẳng và phổ biến, gặp từ 42 - 66% trong vòng 3 tháng sau nhiễm Covid -19.

Ngoài ra, sau giai đoạn Covid-19 cấp tính thì 25% số bệnh nhân giảm hoạt động thể lực bằng việc khoảng cách đi bộ 6 phút thấp hơn giá trị tham chiếu bình thường. 50-60% bệnh nhân sau nhiễm Covid-19 với triệu chứng hô hấp kéo dài đến khám được chụp X-quang hoặc chụp cắt lớp vi tính lồng ngực thấy có tổn thương. Những tổn thương hay gặp nhất là hình kính mờ, xơ hóa phổi, viêm phổi tổ chức, dày các vách liên tiểu thùy, khí phế thũng...

Theo PGS Phương, những bất thường này có thể bị bỏ sót trên phim X-quang ngực thẳng thông thường, khiến người bệnh phải chịu di chứng dai dẳng hậu Covid-19.

Bác sĩ Trung tâm Hô hấp thăm khám cho bệnh nhân sau nhiễm Covid-19.

Ai dễ bị ảnh hưởng bởi các triệu chứng hậu Covid-19?

Theo các bác sĩ, những bệnh nhân có nguy cơ cao mắc hội chứng hậu Covid-19 bao gồm: người trên 60 tuổi, có các bệnh lý nền kèm theo như: tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen, bệnh thận mạn tính, bệnh gan mạn tính, bệnh máu mạn tính, ung thư, suy giảm miễn dịch…;  người bệnh có chỉ định liệu pháp oxy tại nhà, đặc biệt là nhóm người bệnh nặng phải hỗ trợ thở máy trong thời gian bị nhiễm Covid-19; người chưa tiêm đủ liều vaccine phòng Covid-19 cơ bản.

Bác sĩ Trung tâm Hô hấp kiểm tra độ bão hòa oxy trong máu mao mạch cho bệnh nhân sau nhiễm Covid-19.

Tuy nhiên, không loại trừ người khỏe mạnh cũng chịu tác động của hội chứng hậu Covid-19. Như trường hợp bệnh nhân N.H.A (36 tuổi, Hà Nội) nhiễm Covid-19 từ 12/1, được xác định khỏi vào ngày 21/1. Trước mắc Covid-19 anh khỏe mạnh, không có bệnh nền. Trong thời gian mắc bệnh, anh chỉ có biểu hiện nhẹ là chảy dịch mũi và đau mỏi người. Tuy nhiên, sau khỏi Covid-19 cả tháng trời,  anh liên tục hụt hơi, khó thở, đến mức nói câu dài cũng thấy hụt hơi.

Khi đi khám tại phòng khám chuyên khoa Hô hấp, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân được chẩn đoán tổn thương phổi kẽ, khả năng liên quan đến Covid-19 có rối loạn thông khí hạn chế. Bệnh nhân được kê đơn, hướng dẫn tập thở và tập vận động để phục hồi chức năng hô hấp và thể lực.

PGS Phương khuyến cáo, F0 trong thời gian bị bệnh cần tuân thủ khai báo y tế tại địa phương để được quản lý và phân tầng với các mức độ từ không triệu chứng đến mức độ nhẹ, trung bình và nặng.

Người bệnh theo dõi sức khỏe nếu phát hiện bất cứ một trong các dấu hiệu như khó thở, thở hụt hơi, hoặc ở trẻ em có dấu hiệu thở bất thường: thở rên, rút lõm lồng ngực, phập phồng cánh mũi, khò khè, thở rít; nhịp thở ở người lớn ≥ 20 lần/phút; SpO2 ≤ 96%; mạch nhanh > 120 nhịp/phút hoặc < 50 nhịp/phút; huyết áp thấp: huyết áp tối đa < 90 mmHg, huyết áp tối thiểu < 60 mmHg (nếu có thể đo); đau tức ngực thường xuyên, cảm giác bó thắt ngực, đau tăng khi hít sâu; thay đổi ý thức: lú lẫn, ngủ rũ, lơ mơ, rất mệt/mệt lả,… phải thông báo ngay với cơ sở quản lý người mắc Covid-19 tại nhà, y tế phường... để được xử trí cấp cứu và chuyển viện kịp thời.

Sau khi đã khỏi bệnh, nếu có bất kỳ bất thường nào về sức khỏe nên đi khám sớm để giảm nguy cơ biến chứng.

Hội chứng Covid-19 kéo dài" hay "Hội chứng hậu Covid-19" biểu hiện đa dạng và có thể gặp các triệu chứng ở nhiều cơ quan.

Ngoài các triệu chứng hô hấp như ho khan kéo dài, ho khạc đờm, đau họng, hụt hơi, khó thở, đau tức ngực thì người bệnh có thể có biểu hiện về tiêu hóa gồm buồn nôn, nôn, đau thượng vị, rối loạn tiêu hóa.

Về sức khỏe tâm thần, người bệnh có thể thấy mệt mỏi kéo dài, rối loạn giấc ngủ, mất ngủ, lo lắng, giảm tập trung, rối loạn cảm xúc; biểu hiện về thần kinh gồm đau đầu, chóng mặt, mất vị giác, mất khứu giác, giảm trí nhớ (sương mù não), … Các nhóm triệu chứng bất thường theo chuyên khoa cần được thăm khám và đánh giá về mức độ, đồng thời cần loại trừ các nguyên nhân gây bệnh khác, trước khi kết luận thuộc hội chứng hậu Covid.