Mỗi đứa trẻ là một kỳ quan duy nhất, chúng có trí tuệ riêng, cá tính riêng và cảm xúc riêng. Chúng hoạt động 24h/ngày và 7 ngày/ tuần và tệ hơn nữa là chúng không đảm bảo sẽ trả lại số tiền cha mẹ đã đầu tư để chăm sóc chúng. Nhưng cha mẹ thì không thể sống thiếu con cái và việc cha mẹ phải làm, luôn hãnh diện khi làm là nuôi dạy con. Cho dù đôi khi trẻ vẫn làm cha mẹ cáu giận vì sự bướng bỉnh và ngỗ ngược.

1. Mẹ - con: Cuộc chiến dai dẳng

Trong cuốn sách Này con có thôi đi không, mà tôi đọc gần đây có kể câu chuyện về cậu bé Ruffy ngang ngạnh. Khi mẹ đang dưới bếp, vất vả chuẩn bị bữa ăn cho cả gia đình, cậu bé chạy đến bên mẹ mè nheo: "Mẹ, con muốn ăn bánh" - "Thôi đi, mẹ nói không là không", người mẹ hơi cao giọng. Nghe mẹ nói, ngay lập tức, cậu bé òa khóc ăn vạ. Thương con, người mẹ đành xuống nước dỗ dành và nhượng bộ để cậu bé được làm điều mình muốn.

1 lần, 2 lần... thành công với việc lấy nước mắt làm 'vũ khí' đòi yêu sách với cha mẹ, cậu bé nhanh chóng rút ra kinh nghiệm, nếu thật sự muốn thứ gì đó thì tất cả những điều cần làm là tỏ ra giận dữ hay gào thét và kia rồi, cả thành phố đầy quyền uy đang tiến gần đến cậu bé.

Trẻ trở nên khó bảo không chỉ trong ngày một, ngày hai mà là cả quá trình lâu dài. (Ảnh minh họa).

Hiếm có bậc cha mẹ nào nhận ra ngay từ đầu rằng họ đang làm hư con. Trẻ trở nên khó bảo không chỉ trong ngày một, ngày hai mà là cả quá trình lâu dài, tích tụ dần mà cha mẹ không hề hay biết. Khi đứa trẻ ngỗ nghịch, không vâng lời, lập tức cha mẹ trấn áp bằng những lời vô nghĩa như: cho mẹ mìn bắt, ma quỷ bắt hay nói phóng đại 'nhốt trong phòng 1 tuần', thực ra chỉ chưa đầy nửa tiếng, hoặc, lớn tiếng quát nạt, đánh vào mông hay la hét...

2. Giải pháp

Trẻ không vâng lời? Phải phạt thôi! Nhưng hình phạt hiệu quả là gì?

Dưới đây là 'lời giải' giúp các bậc phụ huynh kết thúc vòng luẩn quẩn của việc giận dữ và la hét:

* "Mưa dầm, thấm đất": Không nên nóng vội mà đòi hỏi sự thay đổi nhanh chóng ở trẻ. Ai cũng thích được nâng niu, nên trẻ chẳng hứng thú và càng thích phá bĩnh, ngang ngạnh hơn nếu bị áp đặt kỷ luật. Vì vậy, giúp trẻ thay đổi từng ít một, hãy cho trẻ thời gian để thích nghi với luật mới.

* Trả giá: Đó là những hành vi xấu của trẻ phải được trả giá bằng những sở thích, hành vi hàng ngày. Ví dụ như: "Con sẽ không được xem hoạt hình Peter Pan ngày hôm nay nếu con không dọn gọn đồ chơi". Còn khi trẻ làm việc tốt, hãy khuyến khích trẻ bằng những hành động nho nhỏ như: đi ăn kem, đi xem phim hay... cho chúng ngủ nướng một chút.

* Biết cách nói 'Không": Tất nhiên, không phải lúc nào bé cũng được thỏa mãn đòi hỏi. Bạn hoàn toàn đúng và chẳng hề độc ác khi làm điều đó. Ngoài việc giúp bé nhận biết không phải muốn gì là được nấy, bạn còn phải dạy trẻ không ích kỷ, biết nghĩ đến người khác.

* Ban hành “luật”: luật cần phải rõ ràng, dễ hiểu, không có kẽ hở. Mỗi khi thấy bé vừa vượt qua ngưỡng cho phép thì phải nhắc nhở ngay nhưng cũng đừng tiếc lời khen khi bé nghe lời.

* Thống nhất cách dạy con: Dạy con theo kiểu 'bố nói một đằng, mẹ làm một nẻo' chỉ càng khiến con dễ hư. Điểm mấu chốt trong phương pháp dạy con ngoan là bố mẹ cần có sự phối hợp thống nhất, chặt chẽ và nhịp nhàng.

Nếu trẻ hư là do cha mẹ thì chính cha mẹ là người giúp chúng trở thành đứa trẻ ngoan!