Bứt phá tuyến tỉnh

Không thể phủ nhận rằng, để đẩy mạnh hơn công tác phòng chống dịch bệnh, vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP)… trong những năm qua tỉnh đã có sự quan tâm đầu tư cho hệ thống y tế dự phòng. Nơi được đầu tư mạnh nhất phải kể đến Trung tâm Y tế dự phòng tuyến tỉnh. Ngoài đội ngũ nhân lực được đào tạo bài bản còn có các trang thiết bị hiện đại, được đánh giá cao so với nhiều tỉnh thành trong nước. Riêng Khoa xét nghiệm, trong 26 cán bộ nhân viên thì có 2 tiến sĩ, 1 chuyên khoa I, còn lại đều có trình độ đại học, cao đẳng chuyên ngành. Bằng nguồn kinh phí của tỉnh, kinh phí từ dự án Khoa học công nghệ, một số dự án y tế dự phòng và nguồn tiết kiệm từ chi thường xuyên của đơn vị, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh đã đầu tư mạnh cho hệ thống xét nghiệm với nhiều thiết bị, máy móc hiện đại… Tiêu biểu trong số đó phải kể đến máy sinh hoá tự động, bán tự động 18 thông số, các tủ an toàn sinh học, hệ thống sắc khí lỏng khối phổ, thiết bị định lượng kim loại nặng trong nước và thực phẩm... Hiện tại, đơn vị đang quản lý hệ thống xét nghiệm được công nhận đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC 17025-2005. Đặc biệt năm 2012, Trung tâm còn được Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Sốt rét ký sinh trùng trung ương, Viện Kiểm nghiệm VSATTP công nhận các chỉ tiêu đạt chuẩn về xét nghiệm một số dịch bệnh, VSATTP… Nhờ đó, công tác xét nghiệm cơ bản thực hiện được các nhiệm vụ của cơ quan, như: Xét nghiệm dịch bệnh, kiểm nghiệm VSATTP; xét nghiệm đo quan trắc môi trường, các xét nghiệm về hoá… đáp ứng yêu cầu của công tác y tế dự phòng….

Trụ sở của Trung tâm Y tế TP Móng Cái hiện là dãy nhà đã xuống cấp được mượn tạm của Bệnh viện Đa khoa khu vực Móng Cái.

“Cái bí” ở tuyến huyện

Với tuyến tỉnh là vậy, nhưng tuyến huyện, hệ thống y tế dự phòng hiện gặp nhiều khó khăn. Để công tác y tế dự phòng được chuyên sâu, từ năm 2007, tỉnh đã tách 8 bệnh viện, trung tâm y tế tuyến huyện thành bệnh viện đa khoa và trung tâm y tế riêng biệt. Như vậy, hiện toàn tỉnh có 14 trung tâm y tế thì 4 trung tâm (ở Ba Chẽ, Bình Liêu, Cô Tô, Đầm Hà) chung quy mô với bệnh viện. Các trung tâm y tế có nhiệm vụ triển khai chuyên môn về y tế dự phòng, phòng chống HIV/AIDS, phòng chống bệnh xã hội, VSATTP, chăm sóc sức khoẻ sinh sản, truyền thông giáo dục sức khoẻ trên địa bàn, quản lý y tế tuyến xã…

Mặc dù được tách ra đã 5 năm nay, song có tới 7 trung tâm y tế khối dự phòng tuyến huyện vẫn phải ở nhờ cơ sở vật chất của Bệnh viện Đa khoa tuyến huyện. Dãy nhà ở nhờ phần lớn được xây dựng từ thập kỷ 70-90 thế kỷ trước nên xuống cấp trầm trọng. Trung tâm y tế TP Uông Bí, Trung tâm Y tế TP Hạ Long, Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn có trụ sở riêng nhưng chật hẹp, không đảm bảo cho việc bố trí các khoa, phòng. Kèm theo cơ sở vật chất là các trang thiết bị phục vụ hoạt động của các trung tâm y tế hệ dự phòng tuyến huyện còn thiếu thốn, không đảm bảo triển khai hết chức năng, nhiệm vụ. Các trung tâm này gần như chỉ có bộ phận làm công tác xét nghiệm với các thiết bị đơn giản, như: Bảo quản mẫu, nuôi cấy phân lập, xử lý chất thải, nồi hấp ướt, xử lý dụng cụ tái sử dụng… Bởi vậy, đơn vị mới chỉ đáp ứng nhu cầu về xét nghiệm tìm ký sinh trùng sốt rét, người lành mang vi khuẩn có thể gây thành dịch, xét nghiệm đờm tìm kháng thể lao và sử dụng các text nhanh kiểm tra định tính phục vụ công tác VSATTP. Còn các nhiệm vụ khác hầu như chưa thực hiện được, như: Xét nghiệm về môi trường, nước, đo môi trường, xét nghiệm định lượng các chất hoá học, chất có trong thực phẩm v.v.. Đặc biệt, việc thu hút bác sĩ với các trung tâm y tế tuyến huyện càng khó khăn hơn vì nơi đây không có nguồn thu để hỗ trợ cán bộ nhân viên như các bệnh viện. Bởi vậy, dù năm nào cũng thông báo tuyển bác sĩ, nhưng các trung tâm gần như không có người về. Ngay như đợt thông báo tuyển bác sĩ năm 2012, các trung tâm y tế tuyến huyện có nhu cầu cần 40 bác sĩ thì chỉ có 8 hồ sơ nộp về. Do đó, nguồn bác sĩ của các trung tâm rất thiếu, như Trung tâm Y tế TX Quảng Yên có 35 cán bộ nhân viên thì chỉ có 5 bác sĩ; Trung tâm Y tế TP Móng Cái có 32 người chỉ có 3 bác sĩ, Trung tâm Y tế Hải Hà có 30 người thì chỉ có 4 bác sĩ…

Việc thiếu thốn từ cơ sở vật chất, trang thiết bị đến nhân lực của các trung tâm y tế tuyến cơ sở thuộc khối dự phòng bị hạn chế, ảnh hưởng nhiều đến công tác phòng, chống dịch bệnh, VSATTP và nhiều hoạt động trong lĩnh vực y tế trên địa bàn. Hy vọng những “cái bí” này sẽ sớm được khắc phục để công tác chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân trên địa bàn được thực hiện một cách toàn diện hơn.