Cán bộ thú y TP Hạ Long tiêm vắc xin phòng dại trên vật nuôi tại phường Hà Lầm.

Những năm gần đây, tình hình bệnh dại trên động vật diễn biến rất phức tạp. Số người bị chó dại, nghi dại cắn phải đi tiêm phòng và các ca tử vong do bệnh dại không ngừng gia tăng tại các tỉnh, thành trong cả nước. Theo báo cáo của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, trong năm 2015, cả nước đã ghi nhận gần 35.000 người bị chó cắn phải điều trị dự phòng. Trong đó có 78 người tại 29 tỉnh, thành phố tử vong do chó dại cắn. Còn tại Quảng Ninh, năm 2014 và 2015, mỗi năm đều có một người tử vong do bệnh dại và đều xảy ra tại huyện Tiên Yên. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2016, toàn tỉnh đã có 289 lượt người bị chó cắn phải đi tiêm phòng, trong đó có 38 trường hợp nguy hiểm được cơ quan Y tế chỉ định bắt buộc phải tiêm huyết thanh kháng dại. Để phòng, chống bệnh dại có hiệu quả, giảm thiểu số người bị tử vong do bệnh dại, UBND tỉnh đã có chỉ thị, yêu cầu các địa phương, sở, ngành có liên quan tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về tính chất nguy hiểm của bệnh dại và biện pháp phòng chống. Đồng thời tập trung chỉ đạo quyết liệt, đẩy nhanh tiến độ tiêm vắc xin phòng bệnh dại triệt để cho 100% chó, mèo nuôi trong diện tiêm. Tuy nhiên, báo cáo của Sở NN&PTNT cho thấy, tính đến ngày 12-6, toàn tỉnh mới tiêm phòng dại được 43.263 con chó, mèo (đạt 48% kế hoạch năm). Trong đó, có một số địa phương tỷ lệ tiêm phòng đạt rất thấp như: Huyện Đầm Hà mới tiêm được 45/5.000 liều (đạt 0,9%), huyện Ba Chẽ tiêm đạt 536/4.000 liều (đạt 13,4% kế hoạch), TP Móng Cái tiêm 1.646/6.500 liều (đạt 25,32% kế hoạch), TX Đông Triều tiêm 3.760/14.000 liều (đạt 26,86% kế hoạch...).

Lý giải về nguyên nhân khiến tỷ lệ tiêm phòng dại tại huyện Đầm Hà đạt thấp, ông Phạm Văn Đọ, Giám đốc Trung tâm dịch vụ, kỹ thuật, nông nghiệp Đầm Hà, cho biết: Do điều kiện người dân còn nhiều khó khăn, nên thay vì người dân tự bỏ kinh phí mua vắc xin thì Đầm Hà là một trong 6 địa phương phải bỏ kinh phí ngân sách nhập vắc xin tiêm phòng dại để phát miễn phí trong dân. Tuy nhiên, đến thời điểm này, địa phương mới nhập về được 500 liều (bằng 1/10 so với kế hoạch cả năm). Trung tâm cũng chỉ là đơn vị tiếp nhận và phát xuống các xã, do đó, việc đạt được kế hoạch đề ra hay không phụ thuộc hoàn toàn vào địa phương. Được biết, tình trạng địa phương thiếu chủ động trong việc bố trí kinh phí để nhập vắc xin không chỉ có ở Đầm Hà, mà còn xảy ra ở một số địa phương khác như: Ba Chẽ, Hoành Bồ, Bình Liêu...

Bên cạnh sự thiếu chủ động của các địa phương, tỷ lệ tiêm phòng dại ở động vật đạt thấp còn được xác định là do việc thống kê số lượng chó, mèo trong dân thực hiện chưa đầy đủ; việc quản lý đàn chó nuôi tại địa phương chưa thực sự chặt chẽ; hiện tượng nuôi chó, mèo thả rông khá phổ biến, nhất là vùng nông thôn, các xã, phường trung du và miền núi của tỉnh; công tác thông tin, tuyên truyền về sự nguy hiểm của bệnh dại đối với sức khoẻ, tính mạng con người ở nhiều địa phương chưa thực sự được chú trọng và thực hiện thường xuyên; việc tiêm phòng vắc xin dại cho chó, mèo tại một số vùng nông thôn, miền núi nơi có vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, nhiều địa phương chưa thực sự nêu cao trách nhiệm trong việc kiểm tra, xử lý, xử phạt chủ nuôi không chấp hành tiêm phòng vắc xin.

Theo khuyến cáo của Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở NN&PTNT): Với tỷ lệ tiêm phòng dại thấp cộng với thời tiết nắng nóng kéo dài sẽ không thể đáp ứng được yêu cầu phòng chống bệnh dại, vì đây là thời điểm tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh dại phát sinh và lây lan ở vật nuôi, gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Vì vậy, các địa phương cần nhanh chóng thực hiện rà soát, thống kê số lượng chó, mèo nuôi trên địa bàn; đăng ký nhu cầu số lượng vắc xin dại với Trung tâm Dịch vụ kỹ thuật nông nghiệp cấp huyện để tiêm phòng triệt để 100% số chó, mèo nuôi trong diện tiêm; nghiêm cấm việc nuôi chó thả rông, tổ chức tiêu diệt chó mắc bệnh dại, nghi mắc bệnh dại và chó lạ thả rông không rõ chủ. Đặc biệt, cần vận động người dân ký cam kết chấp hành việc tiêm phòng dại cho chó, mèo và xử lý nghiêm đối với các trường hợp vi phạm.