Hiện nay ung thư là một trong những căn bệnh gây tử vong hàng đầu trên Thế giới. Tổ chức Y tế Thế giới ước tính, từ năm 2005 đến 2015, khoảng 84 triệu người sẽ thiệt mạng vì ung thư, nếu ngành y tế không có những biện pháp can thiệp kịp thời.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu. Số ca tử vong do ung thư trên toàn cầu được dự báo sẽ tăng lên hơn 11 triệu ca trong năm 2030. Hơn 70% các ca tử vong xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.

Ngày Ung thư Thế giới do Liên hiệp Kiểm soát Ung thư Quốc tế tổ chức lần đầu vào ngày 4/2/2005 nhằm giúp mọi người hiểu hơn về ung thư và khuyến khích phòng, phát hiện và chữa trị sớm, hướng đến đích giảm 25% chết trẻ do ung thư và các bệnh không lây nhiễm khác vào năm 2025.

Ngày Ung thư thế giới năm 2013 sẽ tập trung vào mục tiêu 5 của Tuyên bố Ung thư Thế giới:

Xua tan huyền thoại gây hại và quan niệm sai lầm về bệnh ung thư, dưới khẩu hiệu "Ung thư - Bạn có biết?" 

Khoảng 30% tử vong ung thư liên quan 5 yếu tố nguy cơ hành vì và ăn uống gồm thừa cân, ăn ít rau và trái cây, thiếu vận động thân thể, hút thuốc, uống rượu bia.

Ngày Thế giới Phòng chống Ung thư là một cơ hội để nâng cao nhận thức chung của mỗi người dân chúng ta

Chúng ta hãy thực hiện tốt những biện pháp đơn giản như: không hút thuốc lá, ăn uống điều độ, tập thể dục thường xuyên, hạn chế sử dụng đồ uống có cồn và bảo vệ cơ thể chống lại những bệnh nhiễm trùng gây ung thư.

Tình trạng ung thư hiện nay tại Việt Nam
Ở Việt Nam, uớc tính mỗi năm có khoảng 150.000 trường hợp mới mắc và 75.000 người chết vì ung thư, cao gấp 7 lần số trường hợp tử vong do tai nạn giao thông. Ước tính qua ghi nhận ung thư, tỷ lệ mới mắc chung của mọi ung thư năm 2010 cao hơn nhiều so với năm 2000.

Số lượng mắc và chết vì ung thư có xu hướng ngày càng gia tăng. Dự báo tới năm 2020, mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 200.000 trường hợp mới mắc và 100.000 trường hợp chết do ung thư. Ở nam giới phổ biến nhất là ung thư ở phổi, dạ dày, gan, đại trực tràng, thực quản, vòm họng. Ở nữ giới hay gặp nhất là ung thư ở vú,dạ dày, phổi, cổ tử cung, đại trực tràng.

Những lời khuyên để phòng bệnh ung thư
Tổ chức Y tế Thế giới  nghiên cứu cho thấy 30%-40% ung thư có thể phòng được và 1/3 ung thư có thể chữa khỏi nhờ phát hiện sớm và chữa trị.
Bên cạnh biện pháp tránh ô nhiễm môi trường (không khí, nước và đất), thực phẩm và tránh bức xạ do chính phủ đảm nhiệm, cá nhân mỗi người cần biết cách phòng chống ung thư bằng cách biện pháp cụ thể sau:

•    Sống lành mạnh.
•    Bỏ hoặc không hút thuốc lá. 
•    Ăn thanh tịnh: ăn nhạt (tổng lượng muối ăn vào mỗi ngày ít hơn 6 g), ăn nhiều rau và trái cây, ăn nhiều cá, ăn ít thịt bò, heo, giảm ăn thịt hộp, dùng thực phẩm an toàn. 
•    Uống rượu bia ít và điều độ đối với người có uống rượu (nam uống từ 14 cữ trở xuống mỗi tuần; nữ uống từ 9 cữ trở xuống mỗi tuần; một cữ tương đương 1 lon bia 333 hoặc 1/4 xị rượu gạo). Người không biết uống rượu bia thì không nên uống. 
•    Giữ cân nặng chuẩn (chỉ số khối cơ thể nằm trong khoảng 18,5 đến 24,9, tính bằng cách lấy cân nặng tính bằng kilogam chia cho bình phương chiều cao tính bằng mét).
•    Rèn luyện thể lực mức độ trung bình: mỗi ngày 30-45 phút với các hình thức như đi bộ nhanh (7 km/giờ), đi xe đạp nhanh, chạy chậm, chơi bóng bàn, bơi… 
   •   Tránh nhiễm trùng:
Nhiễm trùng (vi khuẩn, vi-rút, sán, ký sinh trùng) liên quan 22% tử vong do ung thư tại các nước đang phát triển như Việt Nam, đặc biệt là nhiễm virus viêm gan B và C. Phòng nhiễm trùng bằng cách tiêm phòng (viêm gan B, tiêm phòng tránh nhiễm virus gây ung thư cổ tử cung cho nữ tuổi nhỏ và mới lớn). 
     •  Phát hiện sớm ung thư bằng khám định kỳ và đi khám khi có các bất thường như có khối u, viêm họng lâu lành, khàn giọng lâu, khó tiêu dai dẳng,chảy máu bất thường.
     Chủ động tìm ung thư sớm như chụp tuyến vú để tìm ung thư vú ở nữ, xét nghiệm tế bào cổ tử cung tìm ung thư cổ tử cung, soi ruột già và tìm máu ẩn trong phân từ 50 tuổi trở đi tìm ung thư ruột già … 

  Dự án phòng chống ung thư triển khai tại Quảng Ninh

Trung tâm Y tế dự phòng Quảng Ninh là đơn vị được chỉ đạo làm đầu mối triển khai các hoạt động của chương trình phòng chống Ung thư.

Trong hai năm qua, thực hiện hướng dẫn của ban điều hành dự án, Tại Quảng ninh đã triển khai :

Đào tạo tập huấn 34 lớp tổng số 1.280 học viên với các đối tượng là bác sỹ, y sỹ, y tá làm công tác khám và điều trị ung thư tại các bệnh viện và trung tâm Y tế trên địa bàn Tỉnh.

Truyền thông bằng nói chuyện trực tiếp tại 05 /14 huyện,  Treo pa nô tại 13/14 huyện với nội dung toàndân tích cực tham gia phòng chống ung thư, in hơn 26.000 tờ rơi với nội dung về các dấu hiệu của bệnh ung thư và chế độ dinh dưỡng và ung thư cấp phát tới 14 huyện để truyền thông tới người dân, tăng cường nhận thức về cách phòng, chống và chăm sóc giảm nhẹ cho người bệnh.

Điều tra tình hình hiểu biết của người dân tại 12 huyện thị cho thấy: Hầu hết người dân đều biết đến/nghe nói về ung thư , đa số cho rằng nguyên nhân/ yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư là do ô nhiễm môi trường, hút thuốc  uống rượu bia, ăn uống thực phẩm bị nhiễm hóa chất.

          Có  một số người dân cho rằng bệnh ung thư có tính có tính lây truyền. Đây là nột nhận thức sai lầm vì thực chất ung thư không phải là một bệnh lây truyền, không ai có thể bị nhiễm ung thư từ người khác. Chính sự không hiểu biết này có thể dẫn đến tâm lý kỳ thị, xa lánh người mắc bệnh ung thư, gây ảnh hưởng không tốt đến quá trình điều trị và chăm sóc điều dưỡng cho bệnh nhân ung thư đặc biệt là bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối.

          Phần lớn người dân cho biết bệnh ung thư có thể phòng được. Tuy nhiên người dân biết về các biện pháp phòng bệnh ung thư còn khá thấp, người dân cho rằng hạn chế ăn thực phẩm có chất bảo quản, ô nhiễm;  không hút thuốc lá và tránh hít khói thuốc, hạn chế uống rượu bia. Có rất ít người dân biết đến việc tiêm phòng vaccin viêm gan B và HPV để phòng tránh ung thư. Từ đó cho thấy kiến thức của người dân về phòng bệnh ung thư còn rất hạn chế, điều này sẽ làm cho tỷ lệ mắc ung thư có thể gia tăng nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời.

Hiện TTYTDP Quảng Ninh đã triển khai kiểm tra phát hiện K sớm qua hệ thống máy Miễn dịch hiện đại, đáp ứng mọi nhu cầu của người dân trong việc khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ .

Năm 2013 , hoạt động của dự án tiếp tục thực hiện các nội dung theo chỉ đạo của BĐH dự án với những chỉ tiêu được giao:

 - 100% các huyện thị có triển khai các hoạt động truyền thông giáo dục phòng chống ung thư.

          - Phấn đấu đạt >70 % người dân có hiểu biết đúng về phòng chống bệnh ung thư.

          - 80% cán bộ y tế trong phạm vi dự án được đào tạo cơ bản về công tác phòng và phát hiện sớm bệnh ung thư.

Việc phòng chống các bệnh không lây nhiễm  nói chung và bệnh Ung thư nói riêng chỉ có thể thành công khi mỗi người, đặc biệt là nhóm người có “ Yếu tố nguy cơ cao” , nhận thức được mối nguy hiểm của bệnh tật và tự giác thực hiện các biện pháp phòng bệnh. Mỗi người dân chúng ta hãy tích cực cập nhật thông tin, nâng cao nhận thức và tự chăm sóc bản thân mình qua cách sống lành mạnh, chế độ ăn cân đối và hợp lý, rèn luyện thể lực đều đặn và đặc biệt: hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm, điều trị đúng khi mắc bệnh – nâng cao chất lượng cuộc sống cho mỗi người  dân chúng ta.