Khoảng cách phát tán tối đa của muỗi cái trưởng thành Aedes Aegypti và Aedes Albopictus tại khu vực thành thị
Cập nhật: 21/10/2011 | 7:55:02 PM
Hiện nay, Aedes aegypti (Ae. aegypti) được xem như là một véc-tơ chính truyền virus dengue gây bệnh sốt xuất huyết Dengue (SXHD), trong khi Aedes albopictus (Ae. Albopictus) là loài thứ yếu.
Tuy nhiên, cả 2 loài đều được tìm thấy trong sinh cảnh đô thị và ven đô. Theo kết quả giám sát của chương trình phòng chống SXHD quốc gia từ 1999 tới nay, các vụ dịch SXHD đều phát hiện có sự hiện diện của chỉ loài Ae. aegypti, hoặc cả hai loài Ae. aegypti vàAe. albopictus. Khả năng bay xa của Ae. aegypti và Ae. albopictus tùy thuộc vào điều kiện sinh thái, khí hậu như gió, độ ẩm, nhiệt độ, lượng mưa, địa hình, thảm thực vật, đặc điểm nhà ở, nguồn máu. Ngoài ra, loài Aedes có thể bay phát tán để tìm bạn tình, tìm máu vật chủ, màu sắc và tìm nơi đẻ trứng. Nghiên cứu được tiến hành từ tháng 7/2009 – tháng 3/2010 tại phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, nơi có mật độ nhà ở tại đây ở mức vừa phải và sẽ mang tính đại diện cao cho các khu đô thị, thị xã, thị trấn. Muỗi được đánh dấu với chất phát sáng huỳnh quang (Rhodamine B 0.5% của công ty Sigma, Germany) và phóng thả tại một điểm ngoài nhà thuộc phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Sau phóng thả 1 ngày, muỗi được bắt lại bằng bẫy dính và máy hút đeo vai của CDC, Hoa Kỳ trong 7 ngày liên tiếp. Toàn bộ muỗi thu thập được định loại và xác định muỗi đã được đánh dấu huỳnh quang tại Phòng thí nghiệm Côn trùng, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. Các yếu tố về sinh thái như: hàng rào, vườn, thảm thực vật hoặc các khu vực xây dựng xung quanh được phân tích để tìm ra các mỗi liên quan với mức độ phát tán của muỗi Aedes.
Trong vòng 7 ngày, tỷ lệ muỗi Ae. aegypti và Ae. albopictus đã bắt lại được tương ướng là 3,0% và 2,4%. Máy hút đeo vai bắt được nhiều muỗi hơn so với bẫy dính khoảng 2 lần đối với cả 2 loài. Lượng muỗi bắt lại của cả 2 loàiAe. agypti và Ae. albopictus giảm dần theo ngày sau khi phóng thả và đến ngày thứ 7 số lượng bắt lại tương ứng là 0 và 5 con. Tương tự số muỗi bắt lại của cả 2 loài Ae. agypti và Ae. albopictus giảm dần khi khoảng cách xa dần điểm phóng thả. Đối với Ae. agypti, không ghi nhận bắt lại được con nào ở khoảng cách xa hơn 100m, trong khi đó tại khoảng cách 160-180m đã bắt lại được 2 muỗi Ae. Albopictus.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng độ phát tán của muỗi cái Ae. aegypti (trung bình 35,3m; tối đa 100m) thấp hơn nhiều so với Ae. albopictus (trung bình 50,6m; tối đa 180m). Điều này hoàn toàn phù hợp với tập tính khác nhau giữa 2 loài Aedes này. Muỗi Ae. albopictus có tập tính hoang dại (trú đậu ngoài nhà và thích hút máu động vật như lợn, trâu, bò,...) hơn Ae. aegypti nên phát tán xa hơn. Chính vì tập tính trú đậu trong nhà và chỉ thích hút máu người nên muỗi Ae. aegypti đóng vai trò là véc tơ chính trong các vụ dịch SXHD. Tuy nhiên, sự phát tán của các loài muỗi còn phụ thuộc vào địa lý, đặc điểm của vị trí nghiên cứu, số lượng phóng thả và loại bẫy sử dụng.
KẾT LUẬN
- Muỗi Ae. albopictus có khả năng phát tán xa hơn so với Ae. aegypti. Phát tán trung bình của muỗi cái trưởng thành Ae. aegypti và Ae. albopictus tương ứng là 35,3m và 50,6m từ điểm phóng thả trong vòng 7 ngày. Khả năng phát tán tối đa của muỗi cái trưởng thành Ae. aegypti và Ae. albopictus tương ứng là 100m và 180m.
- Tỷ lệ bị bắt lại của Ae. aegypti và Ae. albopictus tương ứng 3,0% và 2,4% và không có sự khác biệt.
- Sử dụng máy hút đeo vai CDC, Hoa Kỳ có hiệu quả bắt muỗi cao so với bẫy dính.
ThS. Vũ Trọng Dược
Khoa Côn trùng & ĐVYH
(Nguồn: nihe.org.vn)
TIN ĐĂNG MỚI NHẤT
- Nhu cầu mua vacxin dịch vụ cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng Ninh (15/7/2024)
- V/v Thẩm định giá: Lô máy móc tài sản, trang thiết bị công nghệ kỹ thuật lạc hậu, hư hỏng, hết khấu hao, không còn khả năng sử dụng, không sửa chữa được của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Quảng Ninh năm 2024 (15/7/2024)
- V/v mời tham gia khảo sát lập phương án và báo giá thực hiện cải tạo bổ sung Hệ thống PCCC tại các đơn vị y tế trực thuộc Sở Y tế (15/7/2024)
- Đoàn công tác CDC Điện Biên đến tham quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm tại CDC Quảng Ninh (12/7/2024)
- Nhu cầu lắp đặt vách trang trí phòng họp (12/7/2024)
- Nhu cầu cung cấp phụ tùng và sửa chữa Xe ô tô Toyota Hilux (12/7/2024)
- Nhu cầu quay, chụp toàn cảnh đơn vị theo phần mềm thực tế ảo VR360 (12/7/2024)
- Tập huấn công tác Bảo vệ môi trường y tế năm 2024 (12/7/2024)
CÁC TIN ĐÃ ĐĂNG
- Nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn: Xử trí như thế nào? (10/10/2011)
- Điểm mặt những chứng bệnh giao mùa (8/10/2011)
- Những quan niệm sai lầm về bệnh ung thư (7/10/2011)
- Hướng dẫn sử dụng các hoá chất khử trùng chứa Clo trong công tác phòng chống dịch (30/9/2011)
- 10 dấu hiệu cảnh báo phái đẹp đang mắc bệnh ung thư (25/9/2011)
- Rối loạn tiền đình: Nhận biết và chữa trị thế nào? (23/9/2011)
- Giun sán có thể giết người (22/9/2011)
- 12 bộ phận cơ thể quyết định sức khỏe của bạn (21/9/2011)
- Phụ nữ uống rượu vừa phải có sức khỏe tốt khi già (19/9/2011)
- Những điều nên biết về bệnh chuột rút (19/9/2011)
- Tiêu điểm nóng
- Tin đọc nhiều