Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam (PHEOC) đặt tại Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế đã tổ chức họp nhằm đánh giá tình hình dịch bệnh, rà soát các hoạt động đáp ứng và đề xuất các biện pháp phòng chống dịch bệnh phù hợp trong thời gian tới.

Cuộc họp có sự tham gia của đại diện từ các vụ/cục thuộc Bộ Y tế, Văn phòng đáp ứng khẩn cấp y tế công cộng khu vực đặt tại 4 Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, các cơ quan liên quan và chuyên gia từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (FAO). Các chuyên gia nhận định trong thời gian tới là dịp Tết, giao lưu đi lại giữa các nước gia tăng, nguy cơ dịch bệnh lây truyền vào Việt Nam là hoàn toàn có thể nếu không thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng chống dịch bệnh.

Trước tình hình xuất hiện các ca viêm phổi cấp chưa rõ nguyên nhân tại Trung Quốc, các tỉnh biên giới như Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng đã và đang chủ động có các biện pháp siết chặt việc kiểm soát tại các cửa khẩu nhằm tránh dịch có thể lây lan.

Tại tỉnh Quảng Ninh, mỗi ngày, cửa khẩu quốc tế Móng Cái có khoảng 3.000 lượt người xuất nhập cảnh. Trạm Kiểm dịch Y tế Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái chủ động triển khai nhiều biện pháp kiểm soát dịch, đặc biệt là đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến đông đảo người dân và khách xuất nhập cảnh qua cửa khẩu những thông tin về dịch viêm phổi cấp.

Các tỉnh biên giới đã tập trung giám sát người qua lại cửa khẩu bằng máy đo thân nhiệt.

Bà Phạm Thị Ái Việt - Trạm trưởng Trạm Kiểm dịch y tế Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái cho biết đơn vị đã chuẩn bị để nếu phát hiện dịch sẽ có phòng tư vấn, khám và triển khai công tác tránh lây lan. “Hiện nay, du khách đi theo đoàn từ nhiều nơi của Trung Quốc, các công ty lữ hành đều có hướng dẫn viên và danh sách của đoàn. Chúng tôi và phía kiểm dịch y tế lúc nào cũng chủ động để phòng tránh dịch bệnh xâm nhập Việt Nam bằng các hình thức là kiểm tra hành khách nhập cảnh, đo thân nhiệt. Từ phía Trung Quốc, trước khi xuất cảnh, người dân cũng đã được kiểm tra sàng lọc”.

Tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc đã ghi nhận 59 trường hợp mắc bệnh viêm phổi cấp chưa rõ nguyên nhân, trong đó có 7 trường hợp nặng, 2 trường hợp đã hồi phục hoàn toàn, các trường hợp khác trong tình trạng ổn định, chưa ghi nhận trường hợp tử vong, nhiều trường hợp có liên quan đến chợ hải sản lớn nhất tại Vũ Hán. Kết quả điều tra cho thấy chưa có bằng chứng rõ ràng về việc lây truyền từ người sang người và cũng chưa ghi nhận trường hợp cán bộ y tế nào bị nhiễm bệnh. WHO thông tin, kết quả xét nghiệm đã loại trừ các tác nhân gây bệnh như cúm, Adenovirus, cúm gia cầm, SARS và hội chứng viêm đường hô hấp cấp vùng Trung Ðông do virus Corona (MERS-CoV).(Nguồn: Bộ Y tế )

Cao Bằng là địa phương có đường biên giới dài hơn 330km, có 2 cặp cửa khẩu quốc tế với lượng người xuất nhập cảnh mỗi ngày lớn. Bà Mã Hồng Lam - Trưởng phòng Nghiệp vụ, Sở Y tế Cao Bằng cho biết, dù chưa nhận được chỉ đạo cụ thể bằng văn bản từ Bộ Y tế liên quan đến dịch viêm phổi cấp nhưng địa phương đã chủ động các biện pháp tăng cường phòng dịch bệnh mùa đông, sẵn sàng triển khai các biện pháp phòng chống theo các tình huống dịch bệnh. “Chúng tôi đã làm văn bản chỉ đạo các đơn vị, vấn đề này liên quan nhiều đến công tác xuất nhập cảnh hàng hóa và du khách nên phải hết sức đề phòng”, bà Lam cho biết.

Tỉnh Lạng Sơn - nơi có các cửa khẩu lớn cùng nhiều đường mòn, lối mở, mỗi ngày lượng người, hàng hóa từ phía Trung Quốc vào Việt Nam rất lớn. Ông Lý Kim Soi - Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế, Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị cho biết, Cửa khẩu Hữu Nghị hiện đã được trang bị 3 máy kiểm tra thân nhiệt gắn camera hồng ngoại, tất cả 100% hành khách đều phải qua máy kiểm tra. Hơn nữa, đơn vị đã củng cố lại phòng cách ly ở cửa khẩu. Các phương án phòng chống dịch được khởi động lại, đồng thời kiện toàn đội phản ứng nhanh. Hiện cửa khẩu Hữu Nghị đã bố trí tới 11 kiểm dịch viên để làm việc tại đây.

Theo bà Bùi Thị Lộc - Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế Lào Cai, việc kiểm soát y tế tại cửa khẩu đang được Trung tâm tăng cường. Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai - nơi tiếp đón hàng vạn lượt người qua lại mỗi ngày, ngoài hệ thống kiểm tra thân nhiệt tự động, các cán bộ y tế đã trực tiếp tham gia giám sát trong suốt thời gian mở cửa khẩu, từ 7 - 22h hàng ngày. Những trường hợp hành khách có dấu hiệu bất thường về sức khỏe sẽ được đưa ngay vào khu cách ly để khám sàng lọc.

Trong lúc chưa có tín hiệu thông báo dịch nguy cấp như đại dịch SARS hay cúm A/H5N1 trước kia thì việc kiểm soát đang tập trung chủ yếu tới các hành khách sử dụng hộ chiếu hoặc các đoàn du lịch từ nội địa. Bà Bùi Thị Lộc cho biết: “Khách hộ chiếu thường đi sâu từ nội địa thì qua máy soi thân nhiệt và quan sát của cán bộ, có vấn đề gì chúng tôi kiểm soát ngay. Còn đối với những đoàn đông người, chúng tôi thông qua hướng dẫn viên hoặc phiên dịch để quản lý, khi đoàn vào buộc phải khai báo với cơ quan kiểm dịch y tế về số lượng, thành phần, tình trạng sức khỏe của thành viên đoàn, nếu như có vấn đề bất thường, chúng tôi sẽ tiến hành khám và sàng lọc”.

Bên cạnh đó, tại cửa khẩu cũng bố trí nhiều màn hình, banner truyền thông về các dịch bệnh lưu hành. Xung quanh khu vực cửa khẩu, quanh các lối đi cho người và hàng hóa được phun khử trùng thường xuyên và định kỳ. Nước rửa tay khô khử khuẩn cũng được đặt ở vị trí thuận lợi, phục vụ hành khách ra, vào.

Ngoài cửa khẩu quốc tế, tại các cửa khẩu phụ, lối mở, mặc dù không có hệ thống giám sát thân nhiệt tự động nhưng các cán bộ kiểm dịch y tế cũng được cắt cử để nắm bắt, bám sát tình hình, lập tức thông báo, ứng phó khi phát hiện trường hợp bất thường.

Trong nội địa, ông Nguyễn Văn Sửu - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai cho biết, vì chưa có chỉ đạo, phân công cụ thể từ Sở Y tế tỉnh nên Trung tâm vẫn tăng cường giám sát, kiểm soát dịch bệnh theo kế hoạch thông thường.

Triển khai ứng phó với tình hình dịch bệnh

Phối hợp chặt chẽ với WHO, các tổ chức quốc tế theo dõi chặt chẽ và cập nhật thường xuyên thông tin tình hình dịch bệnh.

Truyền thông tới người dân, cộng đồng và các đối tượng có nguy cơ về từ vùng dịch, khuyến cáo người dân không để hoang mang, lo lắng; chủ động phòng chống bệnh dịch mùa đông xuân theo các khuyến cáo của Bộ Y tế.

Đẩy mạnh việc giám sát dịch bệnh tại các cửa khẩu, giám sát viêm phổi nặng chưa rõ nguyên nhân tại các cơ sở khám chữa bệnh và giám sát dựa vào sự kiện tại cộng đồng, đặc biệt lưu ý các trường hợp có tiền sử về từ vùng dịch, kịp thời phát hiện và xử lý không để bệnh lây lan ra cộng đồng.

Duy trì hoạt động của Trung tâm đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam tại Bộ Y tế và tại 04 Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur.

Tiếp tục tổ chức đánh giá nguy cơ dịch bệnh để kịp thời đề xuất các hoạt động phòng, chống dịch phù hợp.

Xây dựng kế hoạch, tổ chức đi kiểm tra, chỉ đạo công tác phòng chống dịch tại một số địa phương nơi có cửa khẩu lớn và có đường biên giới giáp với Trung Quốc.

Rà soát, chuẩn bị các trang thiết bị, xét nghiệm, sinh phẩm phục vụ chẩn đoán bệnh tại các cơ sở y tế và Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur.